منطق‌گرایی در امثال و حکم فارسی

در پژوهش حاضر با روش تحلیلی تلاش شده است تا علاوه بر بررسی میزان خردورزی ومنطق گرایی در امثال وحکم فارسی، تاثیرپذیری آنها از آموزه‌های علم منطق وبازتاب مفاهیم و اصول این علم در آنها مورد بحث قرار گیرد .یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که مثل‌سازان نکته‌سنج وخردمند نسبت به اصول منطقی بی‌توجه و ناآگاه نبوده‌اند.گرچه این آگاهی ممکن است فطری و به‌دلیل تیزبینی و هوش خدادادی آنها باشد.به‌علاوه برخی از اصول منطقی به عینه یا با تغییری اندک به کتب امثال راه یافته‌اند. برخی از مثل‌ها نیز به‌نحو غیرمستقیم بر درک یک اصل منطقی توسط واضع اولیه آن دلالت می‌کنند.نویسنده دراین مقاله به ارزش تنبهی اما غیراستدلالی بسیاری از مثل‌ها واقف شده و در نتیجه بر پرهیز کاربران از اتکا به‌آنها در استدلال های روزمره مربوط به مباحث اجتماعی و سیاسی تاکید نموده است.تمایل واضعان امثال به صدور احکام کلی وعدم گرایش آنها به احکام جزیی و تحلیل این پدیده، از یافته‌های دیگر این پژوهش است. همچنین نگارنده، امثال را از منظری منطقی تقسیم‌بندی نموده که ارزیابی آنها را آسان‌تر می‌کند.