از موضوع، تا مسئله علم؛ در تفسیرموضوعی شهید صدر

شهیدصدر را می‌توان یکی از نخستین نظریهپردازان چیستی نظریه قرانی دانست که از طریق تفسیر موضوعی فرایندی روشمند برای این هدف (یعنی نظریه‌پردازی) ارائه داد. شناسایی موضوع از چنان اهمیتی برخوردار است که نادیده انگاشتن آن بمنزله محو هویت تفسیرموضوعی و کنار گذاردن هدف آن، یعنی اکتشاف نظریه قرآنی است. این نوشتار ضمن بررسی فرایند تفسیرموضوعی در دیدگاه شهیدصدر، بصورت خاص بر چگونگی شکل‌گیری موضوع در تفسیرموضوعی وی تمرکز می‌کند. سپس با تبیین نحوه شکل‌گیری«مسئله» در علوم اجتماعی نشان می‌دهد که«موضوع» در تفسیرموضوعی‌ ایشان با «مسئله علم» قرابت دارد. در فرجام، نکته‌ای برجسته می‌شود که نشان می‌دهد شکل پیشرفته‌تری از آنچه امروزه بدان مسئله علم می‌گویند، در تقریر هویت موضوع، توسط شهیدصدر مطرح است، که افراد انگشت‌شماری در طول تاریخ علم به این نکته توجه داشته‌اند؛ و آن عبور از تبیین«قانون‌های علم» به تبیین«رفتارهای جزئی» است. این مطالعه، با روش تحلیلی-مقایسه‌ای در پی رسیدن به عناصر و فرایندهای اصلی کشف «موضوع» و «مسئله» در دو رویکرد تفسیر موضوعی و تولید علم و از طریق مقایسه میان عناصر مشترک آن دو در این زمینه است.

from the subject up to the problem of science, in shahid sadr thematic interpretation

the effect of media on individuals and society has been one of the oldest fields of study in communications and involves various theories. most of these theories have studied the effects of media through belief and attitude change of the audience regardless of the fact that how changes in one’s beliefs or attitude will change one’s behavior. recently many works have been written on the relation between attitude and behavior، therefore، a question may raise here and that is how the media affects the audience behavior? todays، the concept of social axioms defines the bases of conscious and unconscious acts in a society. the present article، through studying the concept of social axiom and adjusting it with gerhard maletzke and riley and riley’s models of communication ، attempts to study the interactive effects of the two on each other. on the other hand، through studying gerhard maletzke and riley and riley’s models of communication، simplifying them and adjusting them with modern theories of related fields، some corrections are suggested especially on riley and riley’s model of communication. at the end of the article a model is presented based on riley and riley’s model of communication which studies socio-cultural axioms through the window of communications and attempts to analyze them. through this model، the effects of media on the deeper layers of a society are explained and finally some analytical examples of this model and its practicality are given.