گونه شناسی مطالعات ایرانی در قلمرو جهانی شدن/ سازی آموزش عالی

جهانی‌شدن/ سازی به پدیده‌ای بدل شده است که همچنان بر بسیاری از قلمرو‌های کنش کنونی بشر سایه انداخته است. از این‌رو، ژر‌ف‌کاوی درباره رهاورد‌های خوانش‌های گوناگون از این پدیده که به گفتمان‌‌ها و کنش‌های ناسازواری انجامیده است گریزناپذیر به‌نظر می‌رسد. هدف این مقاله، دریافت سوگیری مطالعات ایرانی در قلمرو جهانی‌شدن/ سازی آموزش‌عالی است. نخست با بازنگری ادبیات نظری، چارچوبی برای گونه‌شناسی فراهم شد. در گام دوم، پس از غربال روشمند از میان 70 مقاله، 29 مقاله برای بازکاوی، برگزیده شد. یافته‌‌ها برپایه بازکاوی محتوایی به گونه‌شناسی سه‌گانه‌ای از این مطالعات انجامید: مطالعات همسو با رویکرد نولیبرال (55 درصد)، مطالعات بازمانده از بازشناسی دو رویکرد یا آشفته (38 درصد) مطالعات نقادانه/ دگراندیشانه (7 درصد). بر پایه الگو‌های گونه‌شناسی دانشگاهی، مطالعات بازکاوی شده، در دوگونه دانشگاه پژوهشی/ پایدار و نهاد‌های آموزش‌عالی صنفی/ شرکتی/ بنگاهی جای گرفتند. رهیافت‌های چنین داده‌هایی کم و بیش، می‌تواند روشنگر برخی از کاستی‌‌ها و دشواری‌های آموزش‌عالی ایران در رویارویی با پدیده جهانی‌شدن/ سازی انگاشته شود که در چارچوب دو پرسش پژوهشی، پایان بخش این مقاله است.

typology of iranian studies on the globalization/ mondialization of higher education

globalization/ mondialization has become a phenomenon that still covers many areas of human action today. therefore, in-depth studies of the implications of various readings from such a phenomenon on higher education seems to be indispensable. the purpose of this article is to obtain an overview of iranian studies orientation in the field of globalization / mondialization in the higher education arena. such an assumption can be applied to the analysis of past actions and even plans. first, by reviewing systemicaly the theoretical literature, a framework for typology and genealogy of selected articles, as a theoritical finding, was provided. in the second step, after methodical screening, out of 70 articles, 29 articles were selected for reanalysis. findings based on content analysis led to recognize a trilogy studies: studies consistent with the neo-liberal approach (55% percent); studies unable to recognize approaches/ confused (38% percent); critical/tolerant studies (7% percent). based on the academic genealogy patterns, the re-analyesed studies were classified into two genealogies: research / sustainable university and guild / corporate / entrepreneur higher education institute. results of such findings can reveal, more or less, some of the shortcomings and difficulties of iranian higher education in dealing with the phenomenon of globalization/ mondialization, which are forming two research questions at the end of this article.