ریشههای دینی و تاریخی تابو سازی قدرت
|
|
|
|
|
نویسنده
|
شجاعی زند علیرضا
|
منبع
|
راهبرد فرهنگ - 1402 - دوره : 16 - شماره : 63 - صفحه:7 -38
|
چکیده
|
این مقاله مدعی است که با «تابوسازی» و نه تابوبودنِ ذاتیِ قدرت مواجهیم. موضوع را با تمرکز بر مصداق آشنا و نزدیکی دنبال کرده و نشان دادهایم که دولتستیزیها لزوماً و منحصراً برآمده از دولتگریزی نیستند و ممکن است حتی به دولتسازی نیز منتهی شوند. از آنجا که دعاویِ متضمن مذمومشماریِ قدرت نوعاً مستند به عقبههای دینی و تاریخی بودهاند، لاجرم به بررسی این زمینهها در ایران و اسلام پرداختهایم. در بررسی ادبیات مذمومشماریِ قدرت، با نظریات تاریخیِ «استبدادشرقی»، «شیوه تولید آسیایی»، «دولت رانتیر» و «شرقشناسی» مواجه شدیم که بر پایه ویژهسازیِ شرق و آسیا و ایران ارائه شده بودند و در تاملات دینپژوهانه اخیر، با نظریاتی درباره «مکان دین در جامعه»، «بنیادگرایی اسلامی» و «اقتدارگرایی اسلام». مرور این نظریاتْ مویدِ وجود یک رقابتِ آشکار و پنهان در دستیابی به قدرت و کارسازی علیه آن به منظور از میدان بهدر کردنِ رقبای احتمالی و بالقوه غرب و مدرنیته بوده است.
|
کلیدواژه
|
دولت گریزی، دولت ستیزی، دولت سازی، ادیان سیاسی، بنیادگرایی
|
آدرس
|
دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده علوم انسانی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
shojaeez@modares.ac.ir
|
|
|
|
|