ازخود بیگانگی فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه های شهر تهران: مطالعه ای پدیدارشناسانه

ازخود بیگانگی به‌ عنوان یک آسیب و بحران، نه تنها هویت انسانی را هدف قرار داده و او را از مسیر کمال دور می‌کند، بلکه سلامتی انسان را نیز تهدید می‌کند و موجب پریشان حالی‌های روانی، عدماطمینان به آینده، پوچی، ازهم پاشیدن اعتقادات، بی‌قدرتی و بحران هویت می‌شود. هدف پژوهش حاضر، معناکاوی در ادراک و تجربه زیسته شرکت‌کنندگان به‌منظور شناسایی عوامل و نشانگرهای مرتبط با شکل‌گیری پدیده ازخودبیگانگی فرهنگی است. بدین‌منظور با استفاده از نمونه‌گیری ملاکی، 18 نفر (5 مرد و 13 زن) از دانشجویان دانشگاه‌های شهر تهران، انتخاب ‌شده و به‌صورت انفرادی و در قالب‌های ایمیلی، تلفنی و شبکه‌های مجازی موبایل بنیان مورد مصاحبه قرار گرفتند. در چهاردهمین مصاحبه، اشباع نظری داده‌ها حاصل شد، اما به‌منظور اعتباربخشی یافته‌ها، مصاحبه‌ها تا هجدهمین نفر ادامه یافت. تحلیل‌ داده‌ها با استفاده از راهبرد هفت مرحله‌ای کُلایزی انجام شد. به‌منظور افزایش «صحت»، «اتکاپذیری» و «تاییدپذیری» از ارسال تفسیر‌ها برای شرکت‌کنندگان، تهیه شواهد و مدارک کافی در خصوص پدیده و توضیح جزئیات کافی از روند جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها استفاده شد. مرور متوالی مصاحبه‌ها به شناسایی سه‌ مضمون «فردی»، «خانوادگی» و «اجتماعی»، 14 زیرمضمون و 46 نشانگر منجر شد و در نهایت عوامل شناسایی شده مورد بحث قرار گرفت. نظر به اینکه پدیده از خودبیگانگی فرهنگی و بررسی علل آن در بین دانشجویانی که در آستانه ورود به دوره جدیدی از زندگی و محیط کار هستند، کمتر مورد توجه قرار گرفته ‌است، تلاش شد تا ضمن واکاوی این پدیده، راه‌کارهایی برای پیشگیری و یا کاهش تبعات آن ارائه گردد.