معرفی چارچوبی جدید برای معرفت‌شناسی آینده‌پژوهی: معرفت‌شناسی اجتماعی؛ با تاکید بر نقد و بررسی آراء وندل بل

در مراحل رشد و تثبیت هر حوزه علمی، توجه به مبانی فلسفی آن و به‌ویژه مبانی معرفت‌شناختی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. آینده‌پژوهی هم اکنون در این مرحله قرار دارد. با وجود کار‌های خوبی که در حوزه معرفت‌شناسی آینده‌پژوهی صورت‌گرفته، اما این تلاش‌ها با سه مشکل روبرو هستند؛ اول، اکثر این تلاش‌ها به‌صورت مجزا و مستقل از هم صورت‌گرفته‌اند و فاقد مبانی مشترک‌اند، دوم، اکثر این نوشته‌ها با مفروض گرفتن نظریات و پارادایم‌هایی در حوزه فلسفه و معرفت‌شناسی، سعی در به‌کار بستن آنها در حوزه آینده‌پژوهی دارند و کمتر به‌طور مستقیم با سوالات معرفت‌شناختی مرتبط با این حوزه به‌مثابه سوالاتی اصیل درگیر شده‌اند. و سوم، اکثر نوشته‌ها در حوزه معرفت‌شناسی آینده‌پژوهی، در چارچوب رویکرد تحلیلی و فلسفی به مسئله معرفت‌شناسی محصور شده‌اند و به پیشرفت‌های اخیر حوزه معرفت‌شناسی به‌ویژه چرخش اجتماعی کمتر توجه دارند. از این‌رو، هدف ما در این مقاله، استفاده از نظریه‌های اخیر معرفت‌شناسی اجتماعی در حوزه مطالعات علم و فنّاوری، به‌ویژه چرخش اجتماعی است تا در نتیجه، نخست، یک صورت‌بندی کلی از چارچوب معرفت‌شناسی آینده‌پژوهی ارائه دهیم و سپس، براساس چارچوب فوق، پاسخ‌هایی اولیه برای پرسش‌های معرفت‌شناختی آینده‌پژوهی پیشنهاد کنیم.

introducing a new framework for epistemology of futures studies: social epistemology, through reviewing wandell bell’s viewpoints

attention to the philosophical fundamentals, particularly epistemological principles of any discipline, is an inevitable necessity in the process of its development and stability. futures studies is in this stage now. despite many good works that have been accomplished in the field of the epistemology of futures studies, such attempts face three problems: first, most of these attempts are independent and segregated from each other and lack common principles; secondly, most of these works presuppose some theories and paradigms of the field of philosophy and epistemology and try to apply them to the field of future studies, but, have seldom directly dealt with the epistemological questions as the main questions related to this field; and, thirdly, most of the works in the field of the epistemology of futures studies, are confined to the analytical and philosophical approach to the problem of epistemology and are little mindful of the recent developments in the field of epistemology, especially social circulation. hence, attempts have been made in this article to employ recent social epistemological theories in the field of scientific and technology research, particularly social circulation. the outcome will firstly be a general formulation of the epistemology of futures studies; and, secondly, on the basis of this framework, some primary answers will be provided to the questions related to the epistemology of futures studies.