گستره اجتماعی دین و قلمرو سکولاریسم در دانشگاه: مطالعه موردی دانشجویان ورودی‌های 84-90 دانشگاه صنعتی شریف

مقاله حاضر با عبور از رویکرد «سنجش دین‌داری» در جامعه‌شناسی دین تلاش می‌کند تا با اخذ مفهوم اصلی مورد مطالعه خود یعنی «گستره اجتماعی دین» از مفاهیم و مباحث «مطالعات سکولارشدن» و «کلام جدید»، ضعف مبنایی مطالعات سنجش دین‌داری را برای توضیح جایگاه دین در فرهنگ کنونی ایران جبران کند و با کاربست روش پیمایشی و با تدوین پرسشنامه‌ای مستخرج از این چارچوب نظری و اجرای آن در میان جمعیت نمونه دانشگاه صنعتی شریف (ورودی‌های 84-90) توصیفی از قرائت دینی و نگرش به دین در میان دانشجویان ارائه دهد. نتیجه کلی تحقیق حکایت از آن دارد که به‌صورت میانگین 44 درصد دانشجویان گرایش به عدم مداخله دین در حوزه عمومی دارند (سکولاریسم) که در مقابل 27 درصدی قرار می‌گیرند که گستره اجتماعی حداکثری برای دین قائل‌اند و در میانه آنها 29 درصد دانشجویان قرار می‌گیرند که موضع مشخصی در دوگانه سکولاریست بنیادگرا نیافته‌اند. در نهایت با توجه به توصیفی بودن تحقیق و فقدان آمار پیشین جهت استنتاج‌های روندپژوهانه، تحلیل کلی نشان می‌دهد که جمعیت 27 درصدی بنیادگرایان را باید از ثمرات درخشان انقلاب اسلامی در نسل جدید دهه هشتاد شمسی به‌شمار آورد.

.social scope of religion andsphere of secularism in university: case study of sharif technical university students, 2005-2011 batch

through bypassing the “measurement of religiosity” approach, the present article is an attempt to borrow its subject matter, i.e. “social scope of religion”, from the concepts and issues of “secularization studies” and “new theology”, in order to compensate the fundamental weakness of the studies of measurement of religiosity for the explanation of the status of religion in current culture of iran. by applying survey method and development of a questionnaire extracted from this theoretical framework and its administration among a sample of the sharif technical university students (2005-2011 batch), this study offers a description of the students’ religious reading and their attitude to religion. the findings of the research indicate that on average, 44 percent of the students support noninterference of religion in the public sphere (secularism) which is in contrast with 27 percent who support maximal social scope for religion while 29 percent of the students are in between the two ends of the spectrum who don’t have a specific stance in the secularist-fundamentalist dichotomy. ultimately, given the descriptive nature of the research, and the lack of previous statistics for trend analytical inferences, the overall findings indicate that the 27 percent population of the fundamentalists should be considered a bright result of the islamic revolution among the new generation born in 2000s..