بررسی هم تنظیمی و هم بیانی تعدادی از ژن های پاسخ دهنده به تنش شوری در گندم نان (Triticum aestivum L.)

تنش های غیرزنده از مهمترین عوامل محدودکننده رشد و عملکرد گیاهان زراعی محسوب شده و همه ساله خسارات قابل توجهی به بار می آورند. در بین این تنش ها، تنش اسمزی اهمیت قابل توجهی داشته و در مراحل ابتدایی تنش شوری، نیز بروز می کند. در مسیر بررسی نحوه پاسخ گیاه به تنش‌ها، روش های مختلف آزمایشگاهی و محاسباتی به کار گرفته می شوند تا با شناخت بهتری از مکانیسم های دخیل در این شرایط، بتوان به درک بهتری از مکانیسم مولکولی پاسخ به تنش دست یافته و همچنین از این شناخت در جهت بهبود تحمل گیاه به شرایط تنش استفاده کرد. یکی از روش های محاسباتی، تجزیه و بررسی ناحیه بالادست ژن هاست که دربردارنده توالی های تنظیمی مختلف می باشند. در این بررسی پس از انتخاب 8 ژن ps16، fba، atpe، tpis، sod، gcs، tsaو 14-3-3p که در تنش شوری اثر دارند، بررسی توالی بالادست آنها در برنج انجام شد و به موازات این بررسی، الگوی بیان ارتولوگ این ژن ها با روش rt-pcr نیمه کمی، تحت تنش شوری در گندم نان (رقم روشن و فلات) انجام شد. میزان انطباق این دو روش، در ارایه الگوی بیان ژن و همچنین قابلیت هم بیانی و هم تنظیمی این ژن ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عناصر تنظیمی ژن ها و همچنین برنامه های تجزیه توالی های تنظیمی می توانند رابطه نسبی قابل انتظاری بین نتایج حاصل از rt-pcr نیمه کمی و تجزیه توالی تنظیمی نشان دهند و ژن های موردنظر این تحقیق با الگوی هم تنظیم متمایز در دو گروه مجزا قرار گرفتند.