برآورد اجزای واریانس ژنتیکی و تعیین ترکیب پذیری لاین های آفتابگردان از طریق تجزیه لاین در تستر

به منظور برآورد اجزای واریانس ژنتیکی و قابلیت ترکیب پذیری لاین‌ های آفتابگردان، آزمایشی با استفاده از 41 ژنوتیپ شامل 13 والد پدری، دو والد مادری و 26 هیبرید حاصل از آنها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمار برای کلیه صفات به جز صفت تعداد روز از کاشت تا سبز شدن معنی‌دار شد. میانگین مربعات والدین در مقابل تلاقی و نیز اثر والدین برای اکثر صفات معنی‌دار شد. اثر تلاقی ها برای کلیه صفات معنی‌دار شد. اثر لاین ها برای صفاتی نظیر روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته و عملکرد دانه در کرت معنی‌دار شد. میانگین مربعات تسترها برای صفاتی چون عملکرد دانه در کرت، وزن هزار دانه و درصد روغن معنی‌دار شده است. اثرات متقابل لاین در تستر جز در صفات وزن هزار دانه و روز تا 5% گل دهی برای بقیه صفات معنی‌دار نبوده است. نتایج ارزیابی ترکیب پذیری، تستر (cms19) و هیبرید (cmsb × r7) را به عنوان مناسب ترین لاین و هیبرید تعیین کرد. برای صفت عملکرد دانه در کرت واریانس افزایشی بیشتر از واریانس غالبیت و برای صفات وزن هزار دانه و عملکرد روغن واریانس غالبیت بیشتر از واریانس افزایشی برآورد شده است.