بررسی امکان جایگزینی کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل با استفاده از کودهای بیولوژیک در کشت ماش (vigna radiate l.)

به منظور بررسی امکان جایگزینی کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل با استفاده از کودهای بیولوژیک در کشت ماش، آزمایشی به صورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی در شهرستان ملکشاهی، استان ایلام در سال 1392 انجام شد. کود سوپرفسفات تریپل (p)؛ در پنج سطح شامل 0، 25، 50، 75 و 100% میزان توصیه‌شده منطقه به‌عنوان کرت‌های اصلی و کود زیستی (b) به‌عنوان کرت‌های فرعی در چهار سطح شامل: عدم تلقیح (b0)، قارچ میکوریزا (b1)، باکتری محلول کننده فسفات (سودوموناس، b2) و ترکیب قارچ میکوریزا و باکتری حل کننده فسفات (b3). نتایج این بررسی نشان داد که کود فسفر تاثیر معنی‌داری بر تمامی ‌صفات به‌جز تعداد گره ریشه داشت. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب با مصرف 75 درصد کود سوپرفسفات تریپل 1354.45 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که نسبت به شاهد (عدم مصرف کود فسفر) 73 درصد افزایش نشان داد. همچنین کود بیولوژیک تاثیر معنی‌داری بر کلیه صفات مورد ارزیابی به‌جز تعداد روز تا رسیدگی داشت بطوریکه بیشترین عملکرد دانه در تیمار تلقیح بذر با سودوموناس با میانگین 1238.82 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. به‌طور کلی نتایج این بررسی نشان داد که منابع مختلف کودهای بیولوژیک می‌توانند نیاز به مصرف کود فسفر را کاهش دهند و از این طریق به افزایش عملکرد منجر گردند.

study the possibility of replacing triple super phosphate chemical fertilizer by using biological fertilizers in mungbean (vigna radiate l.) cultivation

in order to investigate the possibility of replacing triple superphosphate fertilizer with biological fertilizers in mung bean cultivation, an experiment was randomized block design with 3 replications, in a split plot arrangement was conducted in a research field in malekshahi town, ilam province, iran in 2013. treatments include five levels of triple superphosphate fertilizer (p) as the main plot including 0, 25, 50, 75, and 100% of the recommended amount, and biofertilizer (b) as a sub plot in four levels including: without inoculation (b0), mycorrhiza (b1), phosphate solubilizing bacteria (pseudomonas) (b2) and combination of mycorrhiza and pseudomonas (b3). results showed that phosphorous fertilizer significantly affected whole studied traits excluding root nodes number. the highest and lowest seed yield was achieved with 75% of triple superphosphate fertilizer, 1354.45 kg/ha, which showed a 73% increase compared to the control (no phosphorus fertilizer). also, results showed that biofertilizer had a significant effect on all studied traits excluding days to reaching so the greatest grain yield obtained in pseudomonas treatment by 1238.82 kg/ha. overall results showed that biofertilizers from different sources could reduce phosphorous fertilizer requirement and so result in increasing yield