اثرات کمپوست و کود گوسفندی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم

افزودن کودهای آلی به خاک باعث افزایش قابلیت جذب، توان نگهداری آب، فعالیت بیولوژیک و محتوای عناصر غذایی خاک و درنتیجه بهبود حاصلخیزی خاک و افزایش عملکرد گیاهان می‌شود. به منظور بررسی اثر کمپوست زباله شهری و کود گوسفندی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار مصرف کود گوسفندی (17.3 کیلوگرم در متر مربع)، کمپوست (15.6 کیلوگرم در متر مربع) و شاهد (عدم مصرف کود) در سه تکرار طی سه سال زراعی 1394تا 1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زرقان در استان فارس اجرا شد. نتایج نشان داد که کودهای آلی تاثیر معنی‌داری بر تعداد پنجه بارور در واحد سطح، ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت داشت، ولی وزن کاه و کلش تحت تاثیر کودهای آلی قرار نگرفت. در هر سه سال آزمایش، کود گوسفندی و کمپوست عملکرد دانه گندم را نسبت به شاهد به‌طور معنی‌داری افزایش دادند. به‌طور میانگین، عملکرد دانه در تیمارهای کمپوست و کود گوسفندی به‌ترتیب 63.9 و 46.1 درصد در سال اول، 29.2 و 53.7 درصد در سال دوم و 37.4 و 26.9 درصد در سال سوم نسبت به تیمار عدم مصرف کود آلی بیشتر بود. با این وجود، در اغلب موارد تفاوت معنی‌داری بین کود گوسفندی و کمپوست مشاهده نشد. بنابراین، کشاورزان می‌توانند برای افزایش عملکرد گندم از کودهای گوسفندی یا کمپوست حاصل از زباله شهری که بایستی مقدار آن بر اساس میزان کربن آلی خاک مزرعه تعیین شود، استفاده کنند.

effects of compost and sheep manure on yield and yield components of wheat

adding organic amendments to the soil increases permeability, water-holding capacity, biological activity, and nutrient content, and consequently increases the soil fertility and the yield of plants. in order to evaluate the effects of municipal waste compost and sheep manure on yield and yield components of wheat, a three-year field experiment was conducted as a randomized complete block design with three treatments, including the application of sheep manure (17.3 kg m-2), compost (15.6 kg m-2), and control (no organic amendment) in three replications in agricultural research station of zarghan, fars province, during 2015-2018. the results showed that organic amendments had a significant effect on the number of fertile tillers per area, plant height, ear length, grain number per ear, thousand-grain weight, grain yield, biological yield, and harvest index; however, straw weight was not significantly affected by organic amendments. in all three years of the experiment, sheep manure and compost significantly increased wheat grain yield compared to the control treatment. on average, compost and sheep manure increased wheat grain yield by 63.9% and 46.1% in the first year, 29.3 and 53.7% in the second year, and 37.4 and 26.9% in the third year, respectively, compared to the no-amendment treatment. however, in the most cases, no significant difference was observed between sheep manure and compost. therefore, farmers can use any of the sheep manure or solid-waste compost to increase wheat yield, the amount of which should be determined based on the amount of organic carbon in the farm soil.