ارزیابی کارایی مدل‌های برآورد تابش خورشیدی در شبیه‌سازی عملکرد و برآورد نیاز آبی گندم

تابش خورشیدی از جمله ورودی های اصلی به مدل های رشد گیاهان زراعی برای تخمین رشد و عملکرد گیاهان محسوب می شود. این پژوهش با هدف ارزیابی میزان تاثیر گذاری دقت تخمین تابش توسط مدل های مختلف بر صحت برآورد تبخیر و تعرق و عملکرد گندم توسط مدلcsm-ceres-wheat  در سطح استان خراسان رضوی انجام شد و کارایی مدل های ساده ای شامل آنگستروم-پرسکات، آنگستروم-پرسکات پیشنهادی فائو، هارگریوز-سامانی، هارگریوز-سامانی پیشنهادی فاو، کرمانی، هانت و پاور در این مطالعه ارزیابی شد. نتایج حاصل از تخمین تابش مدل های مختلف در مرحله واسنجی نشان داد که مدل های کرمانی، آنگستروم-پرسکات کالیبره شده، آنگستروم-پرسکات با ضرایب پیشنهادی فائو، پاور، هانت و هارگریوز-سامانی واسنجی شده به ترتیب نزدیک ترین تخمین را نسبت به تابش اندازه گیری شده در مشهد داشتند. در مرحله صحت سنجی مدل های واسنجی شده نیز مشخص شد که مدل های پاور، کرمانی و آنگستروم-پرسکات به ترتیب دقیق ترین تخمین تابش روزانه را نسبت به مقادیر اندازه گیری شده آن در مناطق مورد بررسی داشتند. همچنین در کل منطقه مورد مطالعه کمترین اختلاف بین عملکرد گندم و تبخیر و تعرق برآورد شده با استفاده از داده های تابش مشاهده شده و داده های تابش تخمین زده شده به ترتیب مربوط به مدل پاور، مدل آنگستروم-پرسکات واسنجی شده، مدل آنگستروم-پرسکات با ضرایب پیشنهادی فائو و نهایتا مدل کرمانی بود. با توجه به دقت و پوشش گسترده مکانی داده های تابش در مدل پاور استفاده از آن به عنوان بهترین روش تخمین تابش برای کاربرد در مدل های رشد گیاهی توصیه می شود.

evaluation of the efficiency of solar radiation estimation models in simulating the yield and water requirement of wheat

solar radiation is one of the main inputs to crop growth models to estimate growth and yield. this study was conducted with the aim of evaluating the impact of radiation estimation accuracy by different models on the accuracy of simulating wheat evapotranspiration and yield by csm-ceres-wheat model in razavi khorasan province. the efficiency of simple models including angstrom-prescott, angstrom-prescott suggested by fao, hargreaves-samani, hargreaves-samani suggested by fao, kermani, hunt and power have been evaluated in this study. the results of the radiation estimation for different models in the calibration stage showed that kermani, angstrom-prescott calibrated, angstrom-prescott models with fao recommended coefficients, power, hunt and hargreaves-samani gave the closest estimates compared to the measured radiation in mashhad, respectively. in the validation stage of the calibrated models, it is found that the power, kermani, angstrom-prescott models had the most accurate estimation of daily radiation compared to the measured radiation in the study areas, respectively. furthermore, the lowest difference between simulated yield and evapotranspiration of wheat using the observed radiation data and the estimated radiation data is obtained from the models of power, calibrated angstrom-prescott, angstrom-prescott with fao suggested coefficients and finally the kermani, respectively. considering the accuracy and extensive spatial coverage of the radiation data in the power model, it is recommended to use it as the best radiation estimation method for use in the crop models.