بررسی خصوصیات مورفو- فیزیولوژیک، عملکرد و کیفیت دانه سه توده کاملینا تحت شرایط تنش کم‌آبی

تنش خشکی از مهمترین عوامل کاهنده عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک از جمله شرایط آب و هوایی کشور ایران می‏باشد. این پژوهش با هدف مطالعه خصوصیات زراعی و فیزیولوژیکی سه توده کاملینا تحت شرایط تنش کم آبی در آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ایلام در سال 1399 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (100، 60، و 30 درصد ظرفیت زراعی) و سه توده کاملینا (کرمانشاه، سبزوار، و شهرکرد) بود. نتایج نشان داد که تحت شرایط آبیاری 30 درصد ظرفیت زراعی عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت، ارتفاع بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، محتوای نسبی آب برگ، سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق، هدایت روزنه‌ای و کلروفیل کل به‌ترتیب 69.4، 53.8، 33.9، 44.1، 72.9، 25.6، 43.8، 72.0، 62.9، 56.7، و 61.1 درصد در مقایسه با آبیاری مطلوب کاهش یافتند. بین سه توده بررسی شده در شرایط آبیاری مختلف از نظر صفات بررسی شده تفاوتی مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد بیشترین مقدار روغن دانه کاملینا (39 درصد) در توده کرمانشاه تحت شرایط آبیاری مطلوب به‌دست آمد که تحت شرایط تنش شدید کم‌آبی 40.8 درصد کاهش یافت. به‌طور کلی، می‌توان از کاملینا توده کرمانشاه تحت شرایط تنش متوسط کم‌آبی برای تولید روغن بهره برد.

investigating the morpho-physiological traits, yield, and seed quality of three accessions of camelina under water stress conditions

drought stress is one of the most important factors that reduce the yield of crops in arid and semi-arid regions, including the climatic conditions of iran. the experiment was conducted as factorial based on completely randomized design with three replications in the research greenhouse of ilam university in 2020. the experimental factors included irrigation at three levels (100, 60, and 30% of field capacity) and three accessions of camelina (kermanshah, sabzevar, and shahrekord). the results showed that under the irrigation conditions of 30%, seed yield, biological yield, harvest index, plant height, number of capsules per plant, number of seeds per capsule, relative leaf water content, photosynthesis rate, transpiration rate, stomatal conductance and total chlorophyll respectively 69.4, 53.8, 33.9, 44.1, 72.9, 25.6, 43.8, 72.0, 62.9, 56.7, and 61.1% reduction compared to optimal irrigation they found there was no difference observed between the three populations investigated in different irrigation conditions in terms of the investigated traits. in addition, the results showed that the highest amount of camellia seed oil (39%) was obtained in kermanshah massif under favorable irrigation conditions; which decreased by 40.8% under severe stress of dehydration. in general, it is possible to use camelina kermanshah under conditions of moderate water stress for oil production.