بررسی تغییر فلور علف‌های ‌هرز مزارع گندم آبی شهرستان اصفهان طی یک دوره پانزده‌ساله

به منظور بررسی تغییر فلور علف‌های ‌هرز مزارع گندم آبی شهرستان اصفهان طی یک دوره 15 ساله (سال 1398 نسبت به سال 1383) از علف‌های ‌هرز 100 مزرعه به روش سیستماتیک و مطابق با الگوی w در مرحله پنجه‌زنی تا ساقه‌رفتن گندم نمونه‌برداری انجام شد. گونه غالب علف ‌هرز باریک‌برگ در سال 1383 یولاف وحشی زمستانه (avena ludoviciana)، با شاخص غالبیت 76.1 بود؛ در حالی که در سال 1398 سه علف‌ هرز یولاف وحشی زمستانه، جو‌دره (hordeum spontaneum) و خونی‌واش (phalaris minor) به ترتیب با شاخص‌های غالبیت 70.1، 42.3 و 28.6 به عنوان گونه‌های غالب شناخته شدند. گونه‌های پهن‌برگ غالب در سال 1383، سلمه‌تره (chenopodium album) با شاخص غالبیت 67.9 و هفت‌بند (polygonum aviculare) با شاخص غالبیت 31.96 بود؛ در حالی که در سال 1398 بیشترین شاخص غالبیت در سه علف ‌هرز سلمه‌تره، هفت‌بند و خاکشیر ایرانی (descurainia sophia) به ترتیب با شاخص‌های غالبیت 78.4، 38.5 و 39.04 مشاهده شد. با استفاده از آنالیز چند متغیره همبستگی کانونی (cca)، ارتباط پراکنش علف‌های ‌هرز با عوامل خاک (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، بافت خاک و ec)، تناوب زراعی و علف‌کش‌ها بررسی شد. علف‌های ‌هرز خونی‌واش، جو‌دره، گیامستک (bromus commutatus)، شیرین‌بیان (glycyrrhiza glabra)، ازمک (cardaria draba) و یونجه زرد (melilotus officinalis) بیشترین همبستگی را با میزان نیتروژن خاک داشتند.

investigating the change of weed flora in the irrigated wheat fields of isfahan county over last 15 years

in order to investigate the changes in weed flora in the irrigated wheat fields of isfahan county over a 15-year period (from 2019 to 2004), a systematic sampling of weeds was conducted in 100 farms with w pattern during wheat tillering to stem elongation stages. in 2004, the dominant weed species was winter wild oat (avena ludoviciana) with a abundance index of 76.1; however, in 2019 three weed species, including winter wild oat, wild barley (hordeum spontaneum), and littleseed canarygrass (phalaris minor) were recognized as the dominant species with abundance indices of 70.1, 42.3, and 28.6, respectively. in 2004, the dominant broadleaf weed species were lambsquarters (chenopodium album) with a dominance index of 67.9 and prostrate knotweed (polygonum aviculare) with a dominance index of 31.96. however, in 2019, the highest dominance indices were observed in lambsquarters, prostrate knotweed, and flixweed (descurainia sophia) with abundance indices of 78.4, 38.5, and 39.04, respectively. the correlation between weed distribution and soil factors (nitrogen, phosphorus, potassium, soil texture, and electrical conductivity), crop rotation, and herbicides was examined using canonical correspondence analysis (cca). littleseed canarygrass, wild barley, field brome (bromus commutatus), licorice (glycyrrhiza glabra), hoary cress (cardaria draba), and yellow sweet clover (melilotus officinalis) showed the highest correlation with soil nitrogen levels.