ارزیابی توان اکولوژیک کشاورزی استان البرز با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل سلسله مراتبی

ارزیابی دقیق از منابع و توان اکولوژیک اراضی، موجب ارتقاء بهره برداری صحیح از اراضی می شود. این مطالعه با هدف شناسایی و مدل سازی منابع اکولوژیکی اراضی کشاورزی استان البرز انجام شد. برای تهیه ی نقشه توان اکولوژیک، لایه‌های منابع اکولوژیکی موثر در کاربری های زراعت آبی، دیم، باغ و درختکاری طبق روش پارامتریک و سپس محاسبه ضریب اهمیت هر معیار با روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و مقایسه زوجی معیارها تعیین شد. نقشه رقومی توان اکولوژیکی کشاورزی بر اساس وزن دهی و تلفیق نقشه ی معیارها به همراه لایه های اطلاعاتی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) تهیه شد. نتایج نشان داد که 22.6 درصد از اراضی دارای توان مناسب زراعت آبی هستند. همچنین، 70699 هکتار از اراضی برای باغ و درختکاری مناسب هستند که در مقایسه با سطح زیر کشت فعلی (33971 هکتار) 47% (معادل 36728 هکتار) بالاتر است که این مقدار در حال حاضر تحت کاربری دیگری قرار دارد. توان اکولوژیک استان برای زراعت دیم 9064 هکتار برآورد شد که در حال حاضر بدون توجه به توان اراضی، 20097 هکتار از اراضی زیر کشت دیم است. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، حدود 70 درصد از اراضی استان البرز دارای توان اکولوژیک کشاورزی هستند. این درصورتی است که بین کاربری فعلی و توان اکولوژیکی تطابق و همخوانی وجود ندارد. بیش‌ترین عدم تطابق آن‌ها در شهرستان‌ اشتهارد در کاربری زراعت آبی و در شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد در کاربری باغ و درخت‌کاری به چشم می‌خورد.

evaluation of alborz province ecological potential in terms of agriculture by geographic information system and analytical hierarchy process

accurate evaluation of the resources and ecological potential (ep) of the lands will promote the proper utilization of the lands. this study was conducted to identify and model the ecological resources of agricultural lands in alborz province. to prepare the ep map, the layers of effective ecological resources in the irrigated crop, dry farming, garden, and tree planting land uses were determined according to the parametric method, and then the significance coefficient of each criterion was calculated by the analytic hierarchy process (ahp) method and the couple criteria competition. the results showed that 22.6% of the lands have a suitable capacity for irrigated crop. also, 70,699 hectares of lands are suitable for gardens and tree planting, which is 47% (equal to 36,728 hectares) higher than the current cultivated area (33,971 hectares), which is currently under other land use. the ep of the province for dry farming was estimated to be 9064 hectares, and currently, regardless of the land capacity, 20097 hectares of lands are under dry farming. according to the results, about 70% of the lands of alborz province have agricultural ep. this fact was observed on the situation there is no match between the current land use and the ep, as the most contrary can be observed in the irrigated crop land use in eshtehard city and for garden and tree planting was in savoojbolagh and nazarabad cities.