تخمین ارزش اصلاحی صفات مورفوفیزیولوژیک مرتبط با عملکرد در ذرت تحت شرایط نرمال و تنش شوری براساس نشانگر snp

مطالعه ساختار ژنتیکی جمعیت ها و ذخایر ژنتیکی اولیه، از اولویت های اصلی برنامه های به نژادی ذرت می‌باشد. نشانگرهای مولکولی از کارایی بالایی در برآورد ارزش اصلاحی ژنوتیپ ها برخوردار می باشند. تعداد 73 ژنوتیپ ذرت تهیه شده از مراکز تحقیقاتی مختلف (دانشگاه رازی- کرمانشاه، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار تحت شرایط نرمال و تنش شوری 8 دسی زیمنس بر متر در شرایط گلدانی مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، بین ژنوتیپ ها در اغلب صفات مورد بررسی در هریک از شرایط اختلاف معنی داری مشاهده شد که نشان از وجود تنوع بالا بین ژنوتیپ های مورد مطالعه است. برآورد ارزشِ اصلاحی برای 25 صفت در 73 ژنوتیپ در هریک از شرایط نرمال و تنش شوری با استفاده از پیش بینی نااُریب خطی (blup) با بهره مندی از ماتریس خویشاوندی یا (kinship) محاسبه شده بر اساس داده های مولکولیِ snp، انجام پذیرفت. با توجه به مجموع رتبه های ارزش های اصلاحی محاسبه شده برای صفات مورد مطالعه در شرایط نرمال، ژنوتیپ های 17، 4، 8 و 3 و تحت شرایط تنش شوری ژنوتیپ های 3، 17، w153r، 9، 4 از بالاترین رتبه ارزش اصلاحی برخوردار بودند. در شرایط نرمال ژنوتیپ های p19 l7 kahriz، p15l4، w37a، p6 l1 وp14l1 kahriz و در شرایط تنش شوری ژنوتیپ هایp6 l1، p19 l7 kahriz و p14l1 kahriz پایین ترین رتبه های ارزش اصلاحی را داشتند. در مجموعِ دو شرایط و با در نظر گرفتن کلِ صفات مورد مطالعه به ترتیب ژنوتیپ های 17، 3 و 4 از ارزش اصلاحی بالا و ژنوتیپ های p19 l7 kahriz و p6 l1 از ارزش اصلاح پایین تری برخوردار می باشند. ژنوتیپ های با ارزش اصلاحی بالا بیشترین توان در انتقال ارزش صفات به نسل بعد را دارند؛ بنابراین می‌توانند به عنوان والدین مطلوب برای اصلاح این صفات در برنامه‌های به‌نژادی ذرت معرفی شوند.

estimation of breeding value of seed related morpho-physiological traits in maize (zea mays l.) under normal and salinity stress conditions based on snp marker

studying the genetic structure of populations and primary genetic reserves is one of the main priorities of maize breeding programs. molecular markers are highly efficient in estimating the breeding value of genotypes. a total of 73 maize genotypes prepared from different research centers (razi university of kermanshah, khorasan razavi agricultural and natural resources research center, seed and plant improvement institute (spii) of karaj, were evaluated in a completely randomized design with three replications under normal and salinity stress of 8 ds/m in pot conditions. based on the results of analysis of variance a significant difference was observed between genotypes in most of the studied traits in each one of the conditions; which indicates the existence of high diversity between the studied genotypes. estimation of breeding value for 25 traits in 73 genotypes in each one of normal and salinity stress conditions was performed using blup by exploiting kinship matrix calculated based on snp molecular data. according to the sum of ranks of breeding values for all studied traits genotypes 17, 4, 8 and 3 under normal conditions, and genotypes 3, 17, w153r, 9, 4 under salinity stress conditions had the highest rank in view of breeding value. also, p19 l7 kahriz, p15l4, w37a, p6 l1 and p14l1 kahriz genotypes under normal conditions, and p6 l1, p19 l7 kahriz and p14l1 kahriz genotypes under salinity stress had the lowest breeding values. in general, considering all the studied traits in two conditions, genotypes 17, 3 and 4 showed high breeding value and genotypes p19 l7 kahriz and p6 l1 showed lower breeding value, respectively. genotypes with high breeding value have the greatest potential in transmitting the value of traits to the next generation; therefore, they can be introduced as desirable parents to improve these traits in maize breeding programs.