بررسی تاثیر باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن و محلول‌پاشی هیومیک‌اسید و عناصر ریزمغذی بر عملکرد و صفات مورفو- فنولوژیک سویا

تغذیه گیاهی از عوامل محیطی موثر بر عملکرد محصولات زراعی است. این پژوهش به بررسی تاثیر باکتری‌های تثبیت کننده نیتروژن و محلول‌پاشی هیومیک اسید و عناصر ریزمغذی بر عملکرد و صفات مورفو-فنولوژیک سویا (رقم سامان) پرداخته است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در سال های 1397 و 1398 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل محلول‌پاشی اسید هیومیک در دو سطح شامل اسید هیومیک فولویک‌دار و شاهد؛ بذر مال باکتری در سه سطح شامل بذرمال باکتری، بذرمال باکتری+ازوسپریلیوم و شاهد؛ و محلول‌پاشی عناصر غذایی در چهار سطح شامل کبالت، کبالت+مولیبدن، کبالت+مولیبدن+بور و شاهد اعمال شدند. براساس نتایج، تاثیر اثرات ساده بر صفات مورد بررسی معنی دار بود، تیمارهای بذرمال باکتری رایزوبیوم+ازوسپریلیوم و کبالت+مولیبدن+بور افزایش معنی‌داری نسبت به شاهد در اکثر صفات اندازه گیری شده نشان دادند. بالاترین عملکرد دانه در تیمارهای اسید هیومیک به میزان 2750 کیلوگرم در هکتار، بذرمال باکتری+ازوسپریلیوم به میزان 2238 کیلوگرم در هکتار و کبالت+مولیبدن+بور به میزان 2388 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان دهنده کارایی باکتری‌های تثبیت کننده نیتروژن و نیز محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی در افزایش عملکرد دانه سویا می‌باشد.

the effect of nitrogen-fixing bacteria, humic acid and foliar application of micronutrients on yield and morpho-phenological traits of soybean

plant nutrition is one of the most important environmental factors affecting the yield and yield components of crops such as soybean. this study was conducted to investigate the effect of nitrogen-fixing bacteria, humic acid and foliar application of micronutrients on yield and morpho-phenological traits of soybean (cv. saman) in a factorial randomized complete block design with three replications at gorgan agricultural research station in two cropping seasons (2019-2020). experimental factors include foliar application of humic acid at two levels including fulvic and humic acid; bacterial seed at three levels including bacterial seed, bacterial seed+azospirillium, and control; and nutrient spraying was applied at four levels including cobalt, cobalt+molybdenum, cobalt+molybdenum+boron, and control. based on the results, the simple effects was significant on the studied traits. the bacterial rhizobium+azospirillum and cobalt+molybdenum+boron treatments significantly increased the traits than control. the highest grain yield was observed under the humic acid (2750 kg/ha), bacterial seed+azospirillum (2238 kg/ha) and cobalt+molybdenum+boron (2388 kg/ha). in general, the results of this study indicate the efficiency of nitrogen-fixing bacteria as well as foliar application of micronutrients in increasing soybean yield.