ارزیابی شاخص‌های فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های چغندرقند (beta vulgaris l) تحت تنش کم‌آبی

در ایران به دلیل شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک، شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش کم آبی دارای اهمیت زیادی می باشد و برای انتخاب ژنوتیپ های متحمل، به کارگیری شاخص های مهم و کاربردی ضروری است. در همین راستا، این تحقیق با هدف بررسی اثر تنش کم آبی بر روی 27 ژنوتیپ چغندرقند به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دانشگاه تبریز در سال 1398 به‌اجرا درآمد. فاکتور اصلی شامل دو سطح آبیاری (مطلوب و کم آبی) و فاکتور فرعی شامل 27 ژنوتیپ چغندرقند بود. در این آزمایش، بذرهای چغندرقند داخل لوله های پلیکا (pvc) کاشته شدند. صفات مورد مطالعه شامل دمای پایداری برگ، قبل و بعد از آبیاری، میزان نسبی آب از دست رفته (rwl)، محتوای نسبی آب برگ (rwc)، وزن ریشه (rw)، نشت الکترولیتی (el)، فلورسانس اولیه (f0)، حداکثر فلورسانس (fm) و کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم دو (fv/fm) بودند. براساس نتایج تجزیه واریانس، اثر آبیاری، ژنوتیپ و برهم کنش آبیاری × ژنوتیپ برای همه صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. صفات دمای پایداری برگ قبل و بعد از آبیاری، نشت الکترولیتی و فلورسانس اولیه در اثر تنش کم آبی، افزایش معنی دار داشتند. همچنین میزان نسبی آب از دست رفته، محتوای نسبی آب برگ، وزن ریشه، حداکثر فلورسانس و کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم دو در اثر تنش کم آبی، به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند. از نظر شاخص های دمای پایداری برگ بعد از آبیاری، محتوای نسبی آب برگ، وزن ریشه، نشت الکترولیتی، فلورسانس اولیه و کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم دو، ژنوتیپ full sib s1-10- 8001 به عنوان ژنوتیپ متحمل شناسایی شد.

evaluation of physiological indices of sugar beet (beta vulgaris l.) genotypes under water deficit stress

due to arid and semi-arid climates, identification of water deficit stress tolerant genotypes is really important in iran. to select tolerant genotypes, it is necessary to use important and practical indicators. in this regard, this study was conducted to studying the effect of water deficit stress on 27 sugar beet genotypes in a split plots based on randomized complete block design in three replications at the university of tabriz in 2019.  the main factor included two irrigation levels (optimal and water deficit), and the sub-factor included 27 sugar beet genotypes. in this experiment, sugar beet seeds were planted in the pvc tubes. studied traits included transpirational cooling before and after irrigation, relative water loss (rwl), relative water content (rwc), root weight (rw), electrolyte leakage (el), initial fluorescence (f0), maximum fluorescence (fm), and quantum yield of photosystem ii. based on the analysis of variance, irrigation, genotype, and irrigation × genotype interaction effects were significant for all studied traits at 1% of probability level. also, the relative lost water, relative water content, maximum fluorescence, and quantum yield of photosystem ii were significantly reduced due to water deficit stress. in terms of transpirational cooling indices after irrigation, relative water content, root weight, electrolyte leakage, initial fluorescence, and quantum yield of photosystem ii, full sib s1- 10- 8001 genotype was identified as the tolerant genotype.