اثر محلول‌پاشی کود ارگانیک بمباردیر بر خصوصیات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی گیاه بادرشبو dracocephalum moldavica l. تحت تنش کم آبی

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی کود ارگانیک بر خصوصیات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی بادرشبو، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سال 1397 در دانشگاه پیام نور مرند اجرا شد. کرت‌های اصلی شامل دور آبیاری در سه سطح (سه، شش و نه روز) و کرت‌های فرعی شامل محلول‌پاشی کود ارگانیک بمباردیر در چهار سطح (شاهد، دو، چهار و شش در هزار) بودند. محلول‌پاشی با کود ارگانیک، تاثیر مثبتی بر تمام صفات مورد مطالعه (بجز ارتفاع بوته، قطر ساقه و درصد اسانس) داشت. با افزایش دور آبیاری، ارتفاع گیاه، تعداد شاخه های فرعی و گل‌دهنده، قطر ساقه، عملکرد ماده خشک، درصد و عملکرد اسانس و میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی کاهش یافتند. اثر متقابل محلول پاشی و دور آبیاری بر تعداد شاخه‌فرعی، تعداد شاخه گل‌دهتده، قطر ساقه و عملکرد اسانس معنی‌دار شد. محلول‌پاشی با غلظت شش در هزار، بیشترین میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی را در بادرشبو تولید کرد. بیشترین عملکرد اسانس در تیمار محلول پاشی کود ارگانیک با غلظت چهار در هزار در دور آبیاری شش و نه روز (9.1 و 6.15 کیلو‌گرم در هکتار) به‌دست آمد. کاربرد کود ارگانیک با غلظت شش در هزار در دور آبیاری سه روز، عملکرد اسانس را حدود 50 درصد در مقایسه با تیمار شاهد افزایش داد. در کل نتایج نشان داد که در تمامی دور‌های آبیاری محلول‌پاشی با کود ارگانیک در مقایسه با تیمار شاهد توانست عملکرد اسانس گیاه بادرشبو را به‌طور معنی‌داری افزایش دهد و بنابرین می‌توان این تیمار به عنوان تیمار برتر معرفی کرد.

influence of foliar application of organic fertilizer “bombardier” on morphological and phytochemical traits of dragonhead (dracocephalum moldavica l.) under water deficit stress

to investigate the effect of organic fertilizer foliar application on morphological and phytochemical traits of dragonhead, a split plot experiment was conducted in randomized complete block design with three replications during 2016 growing season. the main plots consisted of irrigation interval at three levels (3, 6 and 9 days) and subplots consisted of foliar application of bombardier as organic fertilizer at four levels (control, 2, 4 and 6 ml/l). foliar application of organic fertilizer had a significant effect on all studied traits (except plant height, stem diameter and essential oil percentage). increasing irrigation interval decreased plant height, number of lateral and flowering branchs, stem diameter, dry matter yield and essential oil content and yield. interaction between foliar application and irrigation interval was significant on number of secondary and flowering branchs, stem diameter and essential oil yield. foliar application with 6 ml/l concentration produced the maximum amount of photosynthesis pigments in dragonhead. the application of 4 ml/l of organic fertilizer in 6 and 9 days irrigation intervals produced the maximum essential oil yield (9.1 and 6.15 kg/ha) compared to the control. 6 ml/l of organic fertilizer in 3 days irrigation interval increased essential oil yield by 50% compared to control. in totally results showed that in all irrigation intervals, foliar application with the organic fertilizer could significantly enhance the essential oil yield compared to control in the dragonhead plant. therefore, this treatment can be introduced as the best treatment.