دفاع مستقیم برخی ارقام لوبیا (phaseolus vulgaris) نسبت به حمله کنه دو‌لکه‌ای (tetranychus urticae koch.)

به‌ منظور بررسی دفاع مستقیم گیاهچه ای نسبت به حمله کنه دو لکه ای با استفاده از آزمون های مقاومت (آنتی زنوز، آنتی بیوز، تحمل پذیری و شاخصpri)، خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی ده رقم لوبیا، در سال 1396 مورد ارزیابی قرار گرفت. ساز و کار آنتی زنوز و تحمل پذیری، به‌عنوان دقیق ترین آزمون ها در ارزیابی مقاومت لوبیا در مقابل حمله tssm  شناخته شدند. از طرفی، صفات دیر جوانه زنی، رشد و نمو سریع، زودرسی، تیپ رشدی ایستاده بوته، سطح کم کوتیلدون و ضخامت برگ همراه با رنگ تیره آن، به‌عنوان راهکارهای سازوکار فرار در ارقام مقاوم لوبیا علیه حمله کنهشناخته شدند. برخی صفات اپیدرمی مانند کرک قلابی شکل و تراکم و فراوانی بالای کرک، به ویژه در ناحیه اپیدرم زیرین برگ، با داشتن رفتار به تله انداختن کنه، به‌عنوان اولین سد دفاعی با ارقام متحمل لوبیا ارتباط بالایی داشتند. در حقیقت، صفت قلابی شکل کرک در برگ، ضمن درگیرشدن با قسمت های مختلف بدنمانند پنجه پا، قطعات دهانی و تخم ریز، مانع حرکت، تغذیه و تولیدمثل tssm می شوند. این ویژگی ها باعث کاهش سطح آسیب برگ و در نتیجه افزایش تحمل لوبیا شدند. لاین های 98-071-65، 107-062-56 ورقم ناز،به عنوان متحمل ترین ارقام و ژنوتیپ های اختر و 400-071-65 به‌عنوان حساس ترین ارقام ارزیابی شدند.

direct defense of common bean accessions against two-spotted spider mite (tetranychus urticae koch.) attack

to find the direct defense of seedling resistance of common beans, by resistant mechanisms, morphological and physiological attributes of ten cultivars (naz, dorsa, akhtar,ks41128, 65-062-107, 65-071-98, 65-071-306, 65-071-410, 65-071-400, and 65-071-405) were evaluated against two-spotted spider mite in 2017 at bu-ali sina university, hamedan, iran. among four kinds of resistant mechanisms such as antixenosis, antibiosis, tolerant tests and pri index, both antixenosis and tolerance mechanisms determined to be the most accurate tests in the evaluating of common bean resistance against tssm attack. germination delay, development and fast growth, early maturity, erected posture, small cotyledon area, the more leaf thickness along with the dark-colored demonstrated were the escape mechanisms of common beans tolerant genotypes against tssm attack. some epidermal traits such as the first defense barrier on common bean like hook-shaped and high density of trichome especially on abaxial epidermis by having trapping behavior showed high relation with tolerant genotypes. in fact, in tolerant beans, related-traits to trichome on leaves entrapped the body parts of tssm such as leg tarsi, mouthpart and ovipositor and prevented to move, feed and reproduction of mites and therefore, these features decreased damage to leaf area of phaseolus vulgaris as well. the 65-071-98, 65-062-107 genotypes and naz, were certainly categorized as the most tolerant cultivars while akhtar and 65-071-400 were introduced as the most susceptible accessions of common beans, respectively.