کمی‌سازی جوانه‌زنی ارقام کلزا با استفاده از مدل زمان رطوبت دمایی

این مطالعه با هدف پیش‌بینی شاخص‌های جوانه‌زنی پنج رقم‌کلزا شامل هایولا401، دلگان، rgs003، هایولا4815 و زابل10 انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی، شامل تیمارهای دما در شش سطح پنج، 10، 15، 20، 25 و 30 درجه سلسیوس و پتانسیل آب در پنج سطح صفر، 0.3-، 0.6-، 0.9- و 1.2- مگاپاسکال در سه تکرار انجام شد. کاربرد این مدل در پیش‌بینی جوانه‌زنی دو رقم rgs003 و هایولا4815 با ضرایب تبیین 0.904 و 0.900 و مجذور میانگین مربعات خطا 0.084 و 0.081، دارای بالاترین عملکرد بود. دمای پایه رقم هایولا401 برابر با 2.37 درجه سلسیوس و در سایر ارقام برابر با صفر به‌دست آمد. دمای بهینه از 23.36 درجه سلسیوس در رقم زابل10 تا 29.76 درجه سلسیوس در رقم هایولا401 متغییر بود. میانگین پتانسیل آب پایه جمعیت از 0.3- مگاپاسکال در رقم زابل10 تا 0.134-مگاپاسکال در رقم هایولا4815 در بین ارقام کلزا تفاوت داشت. مدل بردفورد، برازش مناسبی به داده‌های ارقام مختلف کلزا داشت. پیش‌بینی مدل از شاخص‌های جوانه‌زنی، حاکی از تفاوت مقادیر شاخص‌ها بین ارقام بود. برازش مدل نشان داد که شاخص‌هایی مثل ضریب زمان رطوبت دمایی در جمعیت از توزیع نرمال تبعیت می‌کند. با توجه به واریانس دماهای کاردینال و نیز پاسخ رطوبتی مشاهده شده در درون رقمها، تحقیقات اصلاحی جهت کاهش واریانس مذکور و ایجاد یکنواختی جوانه زنی در ارقام توصیه می شود.

quantification of the rapeseed cultivars germination using hydrothermal time model

the objective of this study was to predict the hydrothermal time parameters of five rapeseed cultivars germination using bradford’s approach. the experiment was a completely randomized in a factorial arrangement of treatments with three replications. the factors were temperature at 6 levels (5, 10, 15, 20, 25 and 30°c) and 5 levels of water potentials (0, -0.3, -0.6, -0.9 and -1.2 mpa). application of this model had the highest performance in germination predicting of two cultivars rgs003 and hayola 4815 with 0.904 and 0.900 coefficients of determinations and the 0.084 and 0.081 mean squared errors, of  respectively. base temperature was 2.37°c for hyola401 and in other cultivars was 0°c. optimum temperature was variable from 23.36°c in zabol10 to 29.76°c in hyola401. the mean base water potential varied from -0.3 in zabol10 to -0.134 mpa in hyola4815 between cultivars. the bradford model fit well with data from different rapeseed cultivars. model prediction of germination indices indicated fitting of the model showed that indicators such as temperature-humidity coefficient in the population followed the normal distribution. while a large percentage of the population is around the average, large variances in cardinal temperatures and hydrotime parameters within cultivars necessitate further reaserches to improve the germination uniformity of rapeseed cultivars.