اثر سامانه کودی هیدروژل – اوره کندرها بر مولفه‌های فلئورسانس کلروفیل و مورفولوژیکی جو تحت تنش خشکی

به ‌منظور بررسی اثر سامانه کودی هیدروژلی کند‌رهای حاوی اوره بر مولفه‌های فلئورسانس کلروفیل و مورفولوژیکی جو تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 در گلخانه پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام شد. ترکیب سطوح فاکتوریل به‌صورت عامل کودی حاوی نیتروژن از منبع اوره در پنج سطح عدم کاربرد کود نیتروژن، معادل 125 و 65 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به‌صورت فاقد و دارای سامانه هیدروژلی و عامل تنش خشکی در سه سطح 70، 50 و 30 درصد رطوبت ظرفیت زراعی بودند. تنش خشکی سبب کاهش سطح برگ پرچم شد و کمترین مقدار (13.12سانتی‌متر مربع) متعلق به تنش شدید بود. همچنین کاهش وزن خشک برگ پرچم، تعداد پنجه و spad را در پی داشت. تیمار‌های دارای سامانه و مقدار بیشتر نیتروژن فاقد سامانه، سبب حصول بیشترین مقادیر فلئورسانس ماکزیمم (fm) و متغیر (fv) شدند. در تنش ملایم، تیمار‌های دارای نیتروژن، بیشترین مقدار fv/fo را داشتند و تیمار‌های دارای سامانه هیدروژلی، بیشترین مقدار شاخص کارائی بر پایه جذب (piabs) را تولید کردند که برابر با 1.66 و 1.60 بود. در تنش خشکی شدید، کم‌ترین مقدار فلئورسانس حداقل (fo)، به مقدار بیشتر نیتروژن حاوی سامانه برابر با 10913 تعلق داشت. سامانه کودی حاوی بالاترین مقدار نیتروژن، باعث ایجاد بیشترین سطح برگ پرچم (16.8سانتیمتر‌مربع)، قطر ساقه (4.2میلیمتر) و spad (43.6) شد. می‌توان نتیجه گرفت که فراهم بودن بهتر نیتروژن در رقم گوهران، اثر مطلوبی بر پارامتر‌های فلئورسانس کلروفیل و رشدی، به‌خصوص در تنش خشکی داشت و کاربرد سامانه هیدروژلی می‌تواند سبب بهبود این صفات شود.

Effect of slow release urea-hydrogel complex on chlorophyll fluorescence and morphological traits of barley under drought stress

To study the effect of slow release hydrogel-urea complex (SRHUC) on chlorophyll fluorescence and morphological parameters of barley under drought stress, an experiment was performed in 2017-2018 as factorial in Randomized Complete Block Design (RCBD) with three replications in the greenhouse of Aburaihan campus of University of Tehran. The combination of factorial levels were as fertilization factor containing nitrogen (N) from urea source in five levels of no N application, equivalent 125 and 65 kg.ha-1 N without and with SRHUC as CU-N125, CU-N65, SRHUC-N125 and SRHUC-N65, respectivly and drought stress in three levels of 70, 50 and 30% FC. Drought stress decreased flag leaf area and the lowest value (13.12 cm2) belonged to 30% FC. Furthermoreit decreased flag leaf dry weight, total number of tiller and SPAD index. SRHUC-N125, SRHUC-N65 and CU-N125 have showed the highest values of maximum (Fm) and variable (Fv) fluorescences. In 50% FC, N-containing treatmenats had the highest Fv/Fo and SRHUC treatments showed the highest performance index based on absorption (PIABS) that were equal to 1.66 and 1.60. In 30% FC, the lowest value (10913) of minimum fluorescence (Fo) was related to SRHUC-N125. SRHUC-N125 caused the highest flag leaf area (16.8cm2), stem diameter (4.2 mm) and SPAD index (43.6). It can be concluded that better N availability in Goharan cultivar, had favorable effects on chlorophyll fluorescence and growth parameters, especially in drought stress, and SRHUC application might result in more appropriate chlorophyll fluorescence and growth characteristics.