>
Fa   |   Ar   |   En
   ارزیابی عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‎های مختلف بهاره کلزا (brassica napus) در پاسخ به تاریخ و فصل کشت در منطقه کرج  
   
نویسنده ثمرزاده وژده فر ترانه ,پاک نژاد فرزاد ,شیرانی راد امیر حسین ,اویسی مصطفی ,وزان سعید
منبع علوم گياهان زراعي ايران - 1400 - دوره : 52 - شماره : 2 - صفحه:173 -184
چکیده    کلزا به‌دلیل دارا بودن ژنوتیپ‎های بهاره و پاییزه و سازگاری با شرایط آب و هوایی، به‌عنوان نقطه امیدی برای تامین روغن خوراکی کشور به‌شمار می‎آید. به‎منظور بررسی تاثیر فصل کاشت و تاریخ کشت بر عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‎های کلزا، دو آزمایش جداگانه در فصل‎های پاییز و زمستان به‎صورت کرت‎های خردشده و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در طول دو سال (1394-1393 و 1395-1394)، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. در این مطالعه، تاریخ‎های کشت پاییز شامل 15 مهر، 25 مهر و10 آبان و تاریخ‎های کشت زمستان شامل 20 بهمن، 30 بهمن و10 اسفند، به‌عنوان عامل اصلی و ژنوتیپ‎های کلزا شامل rgs003، dalgan، zabol10، hyola401 و  hyola4815 به‎عنوان عامل فرعی درنظر گرفته شدند. عملکرد دانه و روغن ژنوتیپ‎های کلزا در فصل کشت پاییز، 4330 و 1840 کیلوگرم در هکتار بود، درحالی‌که با کشت در فصل زمستان، مقدار این صفات با کاهش 43/3 و 46/6 درصدی مواجه شدند. در فصل پاییز، بیشترین عملکرد دانه و روغن با میانگین 5033 و 2202 کیلوگرم در هکتار متعلق، به تاریخ کشت 15 مهر و در فصل زمستان با میانگین 2996 و 1248 کیلوگرم در هکتار، به تاریخ 20 بهمن تعلق داشت. به‎طورکلی، ژنوتیپ dalgan به‎دلیل صفات زراعی مناسب مانند تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، طول خورجین، وزن هزار دانه و همچنین عملکرد بالای دانه و روغن، برای کشت در نواحی معتدل با اقلیم‎های خشک و نیمه خشک مانند کرج پیشنهاد می‎شود.
کلیدواژه تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، روغن، عملکرد دانه، وزن دانه
آدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت, ایران, دانشگاه ازاد اسلامی واحد کرج, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر, ایران, دانشگاه تهران، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت, ایران
پست الکترونیکی s_vazan@yahoo.com
 
   Qualitative and quantitative yields of different spring rapeseed (Brassica napus) genotypes in response to sowing season and date in Karaj region  
   
Authors Samarzadeh Vazhdehfar Taraneh ,Paknejad Farzad ,Shirani Rad Amir Hosein ,Oveisi Mostafa ,Vazan Saeed
Abstract    Due to having spring and autumn genotypes and adaptation to weather conditions, rapeseed is considered as a point hope to provide edible oil of country. Two separate experiments were set up as split-plot in a RCBD design with three replications in two fall and winter seasons during two years (2014-2015 and 2015-2016) at the research field of Seed and Plant Improvement Institute to investigate the effect of sowing season and date on the quantitative and qualitative yields of rapeseed genotypes in Karaj, Iran. In this study, the main plots were sowing dates (7, 17, and 27 October in fall sowing and 9 and 19 February, and 1 March in winter sowings) and sub-plots consisted of genotypes (RGS003, Dalgan, Zabol10, Hyola401, and Hyola4815). Rapeseed genotypes grain and oil yields were 4330 and 1840 kg ha-1 in fall sowing, respectively, while these traits were decreased 43.3 and 46.6% respectively, when rapeseed genotypes were planted in winter season. The highest grain and oil yields (5033 and 2202 kg ha-1) belonged to 7 October sowing date in fall sowing, while 9 February had the highest grain and oil yields (2996 and 1248 kg ha-1) in winter sowing. In general, the Dalgan genotype is recommended for cultivation due to suitable agronomic traits such as number of silique per plant, number of grain per silique, silique length, 1000-grain weight, as well as high grain and oil yields in cold temperate regions with arid and semi-arid climates such as Karaj, Iran.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved