بررسی اثرات کود اوره و مرغی بر رشد، عملکرد و کارایی زراعی مصرف نیتروژن در سیب‌زمینی در دو منطقه لرستان

افزایش تولید جهانی غذا، با افزایش مصرف کود نیتروژن و در پی آن با مخاطراتی چون تجمع نیترات، آلودگی منابع آب و انتشار گازهای گلخانه‌ای همراه بوده است. به نظر می‌رسد که کود مرغی به خاطر سرعت مطلوب در معدنی‌ شدن و غنی بودن ازنظر نیتروژن، جایگزین مناسبی برای کودهای نیتروژنی در کشت و کار سیب‌زمینی باشد. به همین منظور، دو آزمایش در قالب بلوک‌های تصادفی با 11 تیمار (شامل تامین نیتروژن از منبع کودی اوره و کود مرغی به همراه شاهد) در سه تکرار در سال زراعی 95-94 در دو منطقه ازنا و خرم‌آباد روی سیب‌زمینی رقم بانبا اجرا شد. بر اساس نتایج آزمایش، میانگین عملکرد غده در منطقه خرم‌آباد (43/7 تن در هکتار) به‌طور معنی‌داری بیشتر از منطقه ازنا (38/9 تن در هکتار) بود. این اختلاف را می‌توان به تفاوت دوره رشد در دو منطقه خرم‌آباد و ازنا (به ترتیب 114 و 147 روز) نسبت داد. گرچه در هر دو منطقه، بیشترین عملکرد غده با مصرف 700 کیلوگرم اوره در هکتار به دست آمد، ولی با کاربرد 10 تن کود مرغی در هکتار نیز عملکردهایی نزدیک به مصرف کود شیمیایی به‌ویژه در منطقه ازنا به دست آمد. هرچند بر اساس نتایج این آزمایش، کارایی زراعی مصرف نیتروژن در کود اوره، بیشتر از کود مرغی بود، اما با توجه به وجود اختلاف اندک در عملکردهای به‌دست‌آمده در بین دو نوع منبع نیتروژن، می‌توان دریافت که جایگزینی کودهای شیمیایی با کودهای آلی به‌منظور دستیابی به امنیت غذایی و یک زنجیره غذایی کارآمد و پایدار، منطقی است.

Urea fertilizer and poultry manure effects on potato growth, agronomic nitrogen use efficiency and yield in two regions of Lorestan province

Increased global food production has been associated with increased nitrogen fertilizer application, followed by risks such as nitrate accumulation, water resources pollution, and greenhouse gas emissions. It seems that poultry manure is a suitable case for replacing chemical fertilizers in potato cultivation due to high mineralization rate and micro nutrients. For this reason, two field experiments were carried out based on CRD with 11 treatments in three replications at two sites, Azna and Khoramabad in Lorestan province at 2016 on potato (Banba cultivar). Treatments included nitrogen resource from urea fertilizer and poultry manure along with control. According to results of the experiment, mean tuber yield in Khoramabad (43.7 t.ha-1) was higher than Azna (38.9 t.ha-1). This difference can be attributed to the different growth period in the two locations (Khorramabad and Azna, 114 and 147 days, respectively). Although in both locations, the highest tuber yield was obtained with the application of 700 kg.ha-1 urea, application of 10 t.ha-1 poultry manure resulted in yield approximate to the use of chemical fertilizers, especially in Azna region.However, the results of this experiment showed that agronomic nitrogen use efficiency in urea fertilizer was higher than poultry manure, due to the slight differences in yields between the two types of nitrogen sources, it can be concluded that replacement of chemical fertilizers with organic fertilizers to achieve food security and an efficient and sustainable food chain, is reasonable.