|
|
|
|
ارزیابی پاسخ به تنش شوری در برخی ژنوتیپ‌های گندم نان با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
مکاریان کبری ,معالی امیری رضا ,پیغمبری علی ,طباطبایی محمد تقی ,دانشمند فاطمه
|
|
منبع
|
علوم گياهان زراعي ايران - 1400 - دوره : 52 - شماره : 3 - صفحه:97 -111
|
|
چکیده
|
به‌منظور ارزیابی میزان تحمل به شوری 20 ژنوتیپ گندم، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو شرایط تنش شوری و بدون تنش (10 دسی زیمنس بر متر) در شرایط مزرعه ای انجام شد. تجزیه واریانس داده ها، اختلاف معنی داری بین ژنوتیپ های گندم از نظر کلیه شاخص ها و عملکرد دانه برای هر دو شرایط تنش و نرمال نشان داد. تحلیل همبستگی بین شاخص های تحمل به تنش و میانگین عملکرد در دو شرایط نشان داد که شاخص های میانگین بهره وری (mp)، میانگین هندسی بهره وری (gmp)، شاخص تحمل به تنش (sti) و میانگین هارمونیک (hm) برای شناسایی ژنوتیپ های پر محصول در دو محیط مناسب بودند. شاخص hm به‌دلیل دارا بودن همبستگی بالاتر با عملکرد در شرایط تنش، مهم‌ترین معیار انتخاب ارقام متحمل به شوری با پتانسیل عملکرد بالا شناخته شد. تجزیه به مولفه های اصلی بر اساس این شاخص ها، 99/87 درصد تغییرات داده‌ها را توجیه کرد و تجزیه خوشه ای بر اساس این شاخص ها، ژنوتیپ ها را در چهار خوشه گروه بندی کرد. در مجموع و بر اساس تحلیل بای پلات، تجزیه خوشه ای و شاخص های تحمل به تنش، ژنوتیپ های هفت و هشت با بالاترین عملکرد (4725 و 4716 کیلوگرم در هکتار) در شرایط تنش شوری، به‌عنوان ژنوتیپ های متحمل تعیین شدند.
|
|
کلیدواژه
|
آماره چند متغیره، تنش غیر زیستی، تنوع ژنتیکی، شوری، گندم
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی یزد, ایران, دانشگاه پیام نور مرکز تهران, گروه زیست‌شناسی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
f.daneshmand@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Response evaluation to salinity stress in some bread wheat genotypes using tolerance indices
|
|
|
|
|
Authors
|
Mokarian Kobra ,Maali -Amiri Reza ,Peyghambari Ali ,Tabatabai Mohammad Tagi ,Daneshmand Fatemeh
|
|
Abstract
|
To assess salt tolerance of 20 wheat genotypes, a randomized complete block design (RCBD) experiment with four replications under salinity (10 ds/m) and non-stressed conditions in a field experiment was conducted. Analysis of variance showed the significant differences among genotypes for tolerance indices and grain yield under salinity and non-stressed conditions. The result of correlation between stress tolerance indices and yield means showed that Mean Productivity (MP), Geometric Mean Productivity (GMP), Stress Tolerance Index (STI) and Harmonic Mean (HM) were the most suitable indices for selection of productive genotypes. HM was selected as the best indices for salt tolerance due to its higher correlation with grain yield under salinity stress conditions. The result of factor analysis based on these indices explained 99.87% of data changes. Genotypes were categorized into four clusters by cluster analysis. Totally, based on Bi plot, cluster analyses and tolerant indices, 7 and 8 genotypes having the highest yield (4725 and 4716 kg/ha, respectively), were determined as tolerant genotypes under salinity stress conditions.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|