>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی تغییرات کمی و کیفی اسانس زنیان (carum copticum l. c.b. clarke) در کشت بهاره و تابستانه تحت تنش شوری  
   
نویسنده دوازده امامی سعید ,دخانی سهیلا ,مرتضایی نژاد فروغ ,اله دادی مرضیه
منبع علوم گياهان زراعي ايران - 1400 - دوره : 52 - شماره : 3 - صفحه:251 -260
چکیده    زنیان (carum copticum l. c.b. clarke) گیاهی یکساله‌ از خانواده apiaceae است که مصارف دارویی، بهداشتی و صنعتی دارد. به‌منظور بررسی تاثیر شوری آب آبیاری و تاریخ کشت بر برخی ویژگی های این گیاه، آزمایشی به‌صورت طرح کرت های خرد شده بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در اصفهان به اجرا در آمد. کرت اصلی شامل دو تاریخ کاشت 23 اسفند ماه (کاشت بهاره) و 21 خرداد ماه (کاشت تابستانه) و کرت فرعی شامل سطوح مختلف آب شور (0/3(شاهد)، سه، شش و نه دسی زیمنس بر متر) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع گیاه (93/2 سانتی متر) و عملکرد زیستی (1367/7 گرم در متر مربع) در سطح شوری شاهد و در فصل تابستان به‌دست آمد و حداکثر عملکرد بذر (230 گرم در متر مربع) به سطح شوری شاهد در فصل بهار اختصاص داشت. افزایش سطوح شوری، سبب کاهش ارتفاع گیاه، عملکرد زیستی و عملکرد بذر در واحد سطح شد. اثر متقابل شوری و فصل کشت بر صفات درصد اسانس و عملکرد اسانس اندام هوایی در واحد سطح معنی دار نبود. تعداد ترکیبات شناسایی شده در اسانس اندام هوایی در کشت بهاره و تابستانه، به‌ترتیب 15 و 11 ترکیب بود. اثر شوری بر درصد اسانس بذر معنی دار نبود، اما بر عملکرد اسانس در واحد سطح معنی دار بود. تغییرات کیفیت اسانس در تیمارهای مختلف شوری از الگوی مشخصی پیروی نمی کرد. در مجموع و بر اساس نتایج، در شرایط مشابه این آزمایش، کشت بهاره زنیان نسبت به کشت تابستانه برتری دارد.
کلیدواژه ترکیبات اسانس، شوری آب، عملکرد زیستی، فصل کشت
آدرس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اصفهان, مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان, بخش تحقیقات منابع طبیعی, ایران, دانشگاه آزاد واحد خوراسگان اصفهان, دانشکده کشاورزی, ایران, دانشگاه آزاد واحد خوراسگان اصفهان, دانشکده کشاورزی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, گروه اکوفیزیولوژی گیاهی, ایران
پست الکترونیکی allahdadi_m@yahoo.com
 
   Quantitative and qualitative changes of ajowan (Carum copticum L. C.B. Clarke) essential oil in spring and summer cultivation under salinity stress  
   
Authors Davazdahemami Saeed ,Dokhani Sohaila ,Mortazaenezhad Foroogh ,Allahdadi Marziyeh
Abstract    Ajowan (Carum copticum L. C.B. Clarke) is an annual plant of the Apiaceae family with medicinal, health and industrial uses. To investigate the effect of irrigation water salinity and planting date on some characteristics of this plant, a split-split plot experiment based on a randomized complete design with three replications was conducted in Isfahan, Iran. Two different planting dates (spring: March 23 and summer: June 21) and four different salinity levels (0.3 (control), 3, 6 and 9 dS/m), were assigned to main plots and subplots, respectively. The results showed that the highest plant height (93.2 cm) and biological yield (1367.7 g/m2) were obtained at 0.3 dS/m and summer planting date and maximum seed yield (230 g/m2) was observed at 0.3 dS/m and spring planting date. Increasing salinity levels decreased plant height, biological and seed yields. Interaction effects of salinity and planting season on essential oil percent and yield was not significant. The number of compounds identified in aerial parts of essential oil was 15 and 11 in summer and spring planting season, respectively. Based on the results, salinity had significant effect on essential oil yield, but no significant effect on essential oil percentage. Quality and quantity changes of essential oil components had no typical pattern. Spring was the most appropriate planting date in Isfahan climatic conditions for ajowan.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved