ارزیابی تنوع ژنتیکی آویشن‌های بومی ایران (.thymus spp) با استفاده از نشانگرهای ملکولی issr

آویشن یکی از پرمصرف‌ترین و ارزشمندترین گیاهان دارویی جهان است. در این پژوهش، تنوع ژنتیکی 22 جمعیت از آویشن‏های بومی ایران از چهار گونه t. deanensis ,t. pubescence ,thymus kotschyanus و t. lancifolius به همراه یک جمعیت از گونه t. vulgaris با استفاده از 12 آغازگر issr مورد بررسی قرار گرفت. از آغازگر‌های به کار رفته، 10 آغازگر باندهای قابل شناسایی با 57 آلل تولید کردند. بیشترین مقدار pic در آغازگر 9p با مقدار 0.92 مشاهده شد. آغازگرهایی که دارای موتیف‌های  ac و ag بودند، باندهای واضح تری نسبت به سایر آغازگرها تولید نمودند. تجزیه کلاستر بر اساس داده‌های issr، جمعیت‌ها را در دو گروه مستقل قرار داد. فاصله ژنتیکی جمعیت‌ها از 0.032 تا 0.4 متفاوت بود. بررسی تنوع درون جمعیت‌ها نشان داد که جمعیت‌های داران اصفهان، بیشترین (0.43=i و0.29 =h) و جمعیت t. vulgaris اصفهان، کمترین تنوع درون جمعیتی (0.16=i و 0.106=h) را دارا هستند. تنوع درون جمعیت‌ها 77 درصد و تنوع بین جمعیت‌ها 23 درصد بود. در بین گونه‌های مورد بررسی نیز t. deanensisو t. lancifolius با 98.25 و 75.44 درصد بیشترین و گونه t. vulgaris با 35.09 درصد کمترین پلی‌مورفیسم را نشان دادند. تغییرات درون گونه‌ها 90 درصد و تغییرات بین گونه‏ها 10 درصد از کل تنوع را تشکیل می دادند. به‌طورکلی یافته های این پژوهش، تنوع ژنتیکی گسترده ای را در آویشن‏های ایرانی آشکار نمود که می‏توان از این پتانسیل در جهت بهنژادی این گیاه ارزشمند بهره برد.

Genetic variability in Iranian Thymus species based on inter simple sequence repeat (ISSR) markers

Thyme is one of the most widely used and valuable medicinal plants in the world. To study the genetic diversity, 22 populations of Iranian thyme from four species, T. deanensis ,T. Pubescence ,T. kotschyanus and T. lancifolius as well as a population of T. vulgaris evaluated  by 12 ISSR primers. Ten ISSR primers produced detectable bands with 57 alleles. The highest amount of the PIC (Polymorphism Information Content) was detected in P9 primer with 0.92 PIC. Primers with AC and AG motifs produced sharper bands. Cluster analysis based on molecular data grouped the populations in two separate classes. The range of genetic distance between populations varied from 0.03 to 0.4. Daran-Isfahan population and T. vulgaris revealed the highest (I=0.43, h= 0.29) and the lowest (I=0.16, h= 0.106) intra-population variation, respectively. The intra- and inter-population diversities contributed 23% and 77% to total Variation, respectively. T. deanensis and T. lancifolius indicated the highest polymorphism with 98.25% and 77.44%, respectively while the lowest polymorphism was detected in T. vulgaris (35.9 %). The intra- and inter-species diversities contributed 10% and 90% to total variation, respectively. Results showed a great genetic variation in Iranian thyme species which could be considered in hybridization and breeding programs.