بررسی تغییرات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه و روغن خرفه(portulacaoleracea) در واکنش به کاربرد سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید تحت شرایط کم آبی

با هدف بررسی تغییرات فیزیولوژیکی و عملکرد روغن خرفه در واکنش به محلول پاشی سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید و کم آبی،آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت اسپلیت‌پلات بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور اردبیل اجرا گردید تا تغییرات فیزیولوژیکی و عملکرد روغن خرفه در واکنش به محلول-پاشی سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید و کم‌آبی ارزیابی شوند. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح آبیاری (آبیاری بعد از 70، 100، 130 و 160 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس a) و سه سطح محلول‌پاشی شامل شاهد (محلول‌پاشی با آب)، محلول‌پاشی با سالیسیلیک اسید (یک میلی‌مولار) و محلول‌پاشی با آبسیزیک اسید (50 میکرومولار) در مراحل پنج برگی و گل‌دهی کامل بودند. تیمارهای آبیاری و محلول‌پاشی به ترتیب در کرت‌های اصلی و فرعی قرار گرفتند. در این پژوهش، شاخص کلروفیل برگ، غلظت پرولین، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و درصد و عملکرد روغن دانه خرفه ارزیابی شدند. تنش کم آبی به افت (34.2 درصد) شاخص کلروفیل برگ منجر شد. با این حال، محتوای پرولین برگ تحت تنش کم آبی افزایش یافت. میانگین شاخص کلروفیل برگ به‌طور معنی‌داری نسبت به شاهد با کاربرد سالیسیلیک اسید افزایش (9.6 درصد) و با کاربرد آبسیزیک اسید کاهش (5.4 درصد) پیدا کرد. تنش کم آبی به افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان کاتالاز (بیش درصد روغن دانه خرفه تحت تنش خشکی افزایش یافت (16.6 درصد)، ولی عملکرد روغن در نتیجه تنش کم‌آبی کاهش پیدا کرد (70.1 درصد). عملکرد روغن با کاربرد سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید افزایش معنی‌داری یافت. در اغلب صفات مورد بررسی به جز شاخص کلروفیل برگ، تفاوت معنی‌داری از لحاظ آماری بین سطوح محلول‌پاشی با سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید وجود نداشت.بنابراین محلول پاشی با سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید برای بهبود عملکرد دانه و روغن خرفه به ویژه تحت تنش کم آبی توصیه می گردد.

Some physiological changes and oil yield of common purslane (Portulacaoleracea) under water deficiet in response to salicylic acid and abscisic acid

scisic acidAbstractField experiment was carried out as split-plot based on randomized complete block design with three replications in 2018, to evaluate physiological performance and oil yield of common purslane, in response to water limitation and foliar application of salicylic acid and abscisic acid. Treatments were four levels of water supply (irrigation after 70, 100, 130 and 160 mm evaporation from class A pan) and three levels of foliar application (control (foliar application of water), foliar application of salicylic acid (1 μmolar) and foliar application of abscisic acid (50 μmolar). Irrigation and foliar application treatments were allocated to main and sub plots, respectively. Decreasing water availability resulted in decreasing chlorophyll content (34.2%). However, proline content of leaves enhanced under limited irrigation conditions. Mean leaf chlorophyll content significantly enhanced by exogenous spray of salicylic acid (9.6%) and decreased with foliar application of abscisic acid (5.4%), compared with control. Decreasing water supply led to reduction in anti-oxidant enzymes activity and grain yield. Foliar application of salicylic acid and abscisic acid caused significant increase in anti-oxidant enzymes activity and grain yield. Oil percentage in the grains of purslane increased (16.6%) as a result of water deficit, but grain oil yield decreased (70.1%) with increasing irrigation intervals. Oil yield significantly enhanced by foliar application of salicylic acid and abscisic acid. There was no significant difference between salicylic acid and abscisic acid foliar application. Therefore, regarding to beneficial effects of salicylic acid and abscisic acid on grain and oil yield of pursalane, …..