تجزیه و تحلیل ترکیب‌پذیری عملکرد اسانس گشنیز تحت رژیم‌های متفاوت آبیاری با استفاده از روش gge بای‌پلات

گشنیز، یکی از مهم‌ترین گیاهانی است که در صنایع دارویی استفاده می‌شود. روش gge بای‌پلات یکی از روش‌های مناسب برای تجزیه و تحلیل داده‌هایی است که ساختار دو طرفه دارند. در این تحقیق، به منظور بررسی ترکیب‌پذیری عملکرد اسانس با استفاده از روش gge بای‌پلات، ، نتاج حاصل از تلاقی‌‎ دی‌آلل 6 ژنوتیپ گشنیز شامل: اصفهان، همدان، بوشهر، مازندران، مرکزی و البرز در نسل‌ f1 در سه شرایط متفاوت آبیاری به طور جداگانه، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در هر آزمایش، در سال زراعی 95-1394، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس ژنتیکی، حاکی از معنی‌دار بودن اثر ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی برای عملکرد اسانس بود که نشان‌دهنده اهمیت اثرات افزایشی و غیر افزایشی ژن‌ها در کنترل این صفت بود. در این تحقیق، نقش اثرات غیرافزایشی ژنی در کنترل عملکرد اسانس بیشتر از اثرات افزایشی بود. بنابراین تهیه دورگ‎های برتر با استفاده از روش‌های به‌نژادی مبتنی بر آزمون نتاج، در جهت بهبود این صفت موثر خواهد بود. همچنین نتایج تجزیه‌های گرافیکی بای‌پلات نشان داد که ژنوتیپ‌های والدی مازندران (p4) و بوشهر (p6) با داشتن قابلیت‌های ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی خوب می‌توانند به عنوان والدین مناسب برای تلاقی‌ها جهت توسعه ژنوتیپ‌هایی با عملکرد اسانس بالا استفاده گردند.

Analysis of compatibility for essential oil yield in coriander under different irrigation regimes using GGE biplot method

Coriander is one of the most important medicinal plants which has been used in the pharmaceutical industry. GGE Biplot method is one of the suitable methods for analyzing data with bilateral structure. In this research, the GGE Biplot model was used to evaluate the combinability of coriander essential oil yield in Diallel cross progenies of six parental coriander genotypes including Isfahan, Hamedan, Bushehr, Mazandaran, Markazi, and Alborz in the F1 generation in different irrigation regimes and three experiments separately through randomized complete blocks design with three replications in each experiment during the growing season of 2016. The results of genetic variance analysis showed that the effect of general and specific compatibility for essential oil yield was significant, indicating the importance of additive and non-additive genetic effects for this trait. In this study, the role of non-additive gene was more conspicuous than those of additive gene in controlling the essential oil yield. Therefore, providing superior hybrids by utilizing breeding methods based on the test progeny will be effective to improve these traits. Also, the results of the Biplot graphic analysis indicated that parental genotypes of Mazandaran (P4) and Bushehr (P6) had large specific and general compatibility and can be used as suitable parents for crosses to develop high-yielding varieties in coriander.