پاسخ عملکرد و اجزای عملکرد چهار هیبرید ذرت دانه‌ای با مقاومت روزنه‌ای متفاوت به تنش خشکی

آزمایش در سه سطح آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی‌متر تبخیر تجمعی از سطح تشتک تبخیر کلاس a و چهار هیبرید سینگل کراس ذرت شامل 706, ksc 705, ksc 704, ksc 703 ksc به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال‌های زراعی 1394 و 1395 اجرا گردید. کمترین مقاومت روزنه‌ای و دمای کانوپی متعلق به هیبرید 706 بود که باعث عدم لوله‌ای شدن برگ‌های آن در مرحله رشد رویشی حتی در شرایط گرمای ظهر خورشیدی گردید ولی وزن دانه در شرایط تنش ملایم و تنش شدید خشکی در هیبرید 706 نسبت به سایر هیبریدها کمتر بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب با میانگین 7.64 و 3.34 تن در هکتار در شرایط آبیاری نرمال و تنش شدید خشکی حاصل گردید. تفاوت عملکرد دانه در هیبرید‌های مختلف معنی‌دار نبود ولی بیشترین رطوبت دانه با میانگین 17.61 درصد متعلق به هیبرید 706 بود. براساس نتایج حاصل از این آزمایش به نظر می‌رسد با توجه به باز بودن روزنه‌ها در هیبرید 706 و اتلاف رطوبت محیط اطراف ریشه از طریق تعرق، این هیبرید حساس به تنش خشکی باشد و در مناطقی که محدودیت آب آبیاری وجود دارد، کشت این هیبرید توصیه نمی‌شود ولی احتمالاً در شرایط فراهمی آب آبیاری در تحمل به تنش گرمایی می‌تواند هیبرید مناسبی باشد.

Yield and yield components of four maize hybrids with different stomata resistance in response to drought stress

This study was conducted in order to evaluation of stomata resistance response, transpiration volume for canopy temperature regulation and leaf rolling under drought stress condition for some new hybrids of maize. The experiment was laid out as a factorial design based on randomized complete block with three replications in 2015 and 2016 at Seed and Plant Improvement Institute, Karaj. Three Irrigation levels, include Irrigation after 60, 90 and120 mm cumulative evaporation from evaporation pan class A and four hybrids include KSC 703, KSC704, KSC705 and KSC706 were considered as the factors. The lower stomata resistance and canopy temperature were obtained in KSC 706 and caused not to have any leaf rolling in vegetative stage even under heat condition at noon, on the other hand grain weight was lower in KSC 706 in comparisons to other hybrids under mid and severe drought stress. The maximum and minimum of grain yield were obtained under normal irrigation and severe drought stress condition with average 7.64 and 3.34 ton/he respectively. Difference of grain yield in the hybrids were not significant but the most grain moisture was obtained from KSC 706 with average 17.61%. On the base of this experiment, KSC 706 due to opening the stomata and wasting moisture in environment around root zone via transpiration, may be sensitive to drought stress and it is not recommend for the areas where have limitation in irrigation water, although it can be recommended for tolerate to heat stress under optimum water irrigation condition.