تاثیر کاربرد زئولیت بر خصوصیات رویشی و فیزیولوژیک گیاه خارمریم (silybum marianum) در شرایط تنش شوری

تنش شوری از عوامل موثر و مخرب در رشد گیاه و فعالیت‌های فیزیولوژیک آن محسوب می‌شود. به‌منظور بررسی کاربرد خاک مصرف زئولیت روی تعدیل تنش شوری بر صفات رویشی و فیزیولوژیک گیاه دارویی خارمریم، آزمایشی در سال 1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران واقع در کرج انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفیبا سهتکرارانجام شد. عامل اول، سطوح مختلف شوری (عدم وجود تنش شوری به عنوان شاهد، 4، 8 و 12 ds/m) و عامل دوم کاربرد زئولیت (عدم مصرف زئولیت، 0.01، 0.05 و 0.1 درصد وزنی خاک) به‌صورت خاک مصرف بود. نتایج نشان داد که تنش شوری اثر مخربی بر صفات رویشی و فیزیولوژیک مورد مطالعه داشت. استفاده از زئولیت به نسبت 0.05 درصد، در تیمارهای شوری شاهد، 4 و 8 دسی‌زیمنس بر متر، به ترتیب موجب افزایش 38، 43 و 41 درصدی زیست توده کل بوته شد. کاربرد زئولیت به نسبت 0.05  و 0.01 درصد منجر به افزایش پتاسیم و کاهش سدیم ریشه گردید. همچنین، کمترین na+/k+ ریشه (1.65) در سطح تنش شدید شوری از کاربرد تیمار 0.05 درصد زئولیت به دست آمد. تنش شوری منجر به افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت گردید. براساس نتایج این آزمایش، زئولیت می‌تواند به عنوان ماده افزودنی جهت جلوگیری از تنش شوری مورد استفاده قرار گیرد.

Effect of zeolite application on growth and physiologic characteristics in milk thistle (Silybum marianum) under salinity stress

Salinity is one of the most important factor that prevents plant growth and physiological development. To study the soil application of zeolite on alleviating the adverse effects of salinity on milk thistle, this research experiment was conducted in research greenhouse of College of Agriculture, University of Tehran, Karaj in 2016. The experimental treatments were arranged as factorial based on randomized complete block design with three replications. The first treatment was salinity levels of irrigation water including of control (as check), 4, 8, and 12 dS/m, and the second treatment comprised of different levels of zeolite application in soil (control, 0.01, 0.05 and 0.1%). The result indicated that salinity had adversely effect on the vegetative and physiological characteristics of milk thistle. Application of zeolite at 0.05 % in salinity levels of control, 4 and 8 dS/m increased the plant total biomass by 38, 43, and 41%, respectively. Application of zeolite at 0.05 and 0.01% increased the potassium and decreased sodium content in the root. Also the lowest Na+/K+ ratio (1.65) was achieved at severe salinity level (8 dS/m) while zeolite was applied at 0.05% level. As the salinity increased, the antioxidant activity in the plant was also increased. Result of this experiment showed that application of zeolite could be considered as a solution to modify the adverse effect of salinity in milk thistle.