تاثیر محلول پاشی روی بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد دانه سویا در شرایط رژیم های مختلف آبیاری

به‌منظور بررسی اثر تنش کمبود آب و محلول‌پاشی روی، بر برخی صفات فیزیولوژیک و عملکرد دانه سویا آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام گرفت. عامل ‌اصلی شامل رژیم‌های آبیاری در سه سطح (بدون تنش، تنش در مرحله رشد رویشی، تنش از مرحله گل‌دهی تا 10 درصد غلاف‌بندی) و عامل فرعی حاصل از ترکیب دو عامل رقم با دو سطح (l17 و کلارک63) و عامل محلول‌پاشی، در سه سطح (بدون محلول‌پاشی، محلول‌پاشی آب خالص و محلول‌پاشی سولفات روی (5 در هزار)) بود. با اعمال تنش کم‌آبی عملکرد دانه به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. با اعمال تنش کم‌آبی میزان fv/fm، محتوای کلروفیل و پروتئین محلول برگ هر دو رقم کاهش اما هیدرات‌های کربن محلول، پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان آن‌ها افزایش یافت. کاربرد عنصر روی سبب افزایش معنی‌داری در عملکرد دانه، میزان کلروفیل، نسبت fv/fm، محتوای پروتئین محلول برگ و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز هر دو رقم شد، اما مقدار کربوهیدرات‌های محلول، پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز آن‌ها کاهش یافت. به‌طور کلی محلول‌پاشی روی توانست اثرات منفی ناشی از تنش اکسیداتیو حاصله از کمبود آب را کاهش دهد و شرایط رشد را برای گیاه سویا بهبود بخشد.

Influence of foliar zinc application on yield and physiological traits of soybean under different irrigation regimes

In order to study the effect of irrigation regimes and zinc foliar application on some physiological traits and yield of soybean, an experiment conducted in 2009 at Faculty of Agriculture of Tarbiat Modares University as randomized complete block design arrangement in split factorial with three replications. Main factor was irrigation regimes containing three levels (non stress, water deficit stress in vegetative growth stage and water deficit stress from flowering stage to 10 percent pod set) and subordinate factor was a factorial combination of foliar zinc application containing three levels (non foliar application, water foliar application and zinc sulfate (5000 ppm)) foliar application and cultivars containing two levels (L17 and Clarck 63). Water deficit stress significantly decreased the grain yield. Water deficit stress decreased further Fv/Fm, chlorophyll and soluble protein content in leaves of cultivars, but increased soluble carbohydrates, proline content and antioxidant enzymes activity. Zinc sulfate foliar application increased Fv/Fm, chlorophyll content, soluble protein content in leaves and superoxide dismutase activity in both cultivars, but decreased soluble carbohydrates, proline content, catalase and peroxidase activities. In general, foliar application of zinc decreased harmful effects of oxidative stress due to water deficit stress and improved growth conditions for soybean plants.