کاربردپذیری توابع توزیع احتمال در مدل‌های زمان‌گرمایی جهت مدل‌سازی پاسخ به جوانه‌زنی کلزای بهاره به دما

مدل‌های مبتنی بر مفهوم زمان‌گرمایی ابزار مفیدی برای پیش‌بینی جوانه‌زنی بذر در رابطه با زمان و دما هستند. در این آزمایش که در سال 1395 در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام شد، مدل جوانه‌زنیگرمایی بر مبنای هفت تابع توزیع احتمال (لجستیک، ویبول، گامبل، لوگ‌لجستیک، نرمال‌معکوس، لوگ‌نرمال و گاما) توسعه یافت و دوره‌های زمانی جوانه‌زنی پیش‌بینی‌شده توسط این مدل‌ها برای دو رقم کلزای بهاره (rgs003 و ساری‌گل) با خروجی‌های مدل جوانه‌زنی‌گرمایی نرمال مقایسه شد. آزمون جوانه‌زنی برای هر رقم در 11 دمای ثابت 8، 12، 16، 20، 24، 28، 32، 33، 34، 35 و 36 درجه سانتی‌گراد انجام شد. نتایج نشان داد که مدل‌ زمان‌گرمایی لوگ‌نرمال برازش بهتری به دوره‌های زمانی جوانه‌زنی هر دو رقم rgs003 (aicc= 1173) و ساری‌گل (aicc= 1180) داشت. بر اساس خروجی‌های این مدل، دمای پایه برای جوانه‌زنی ارقام rgs003 و ساری‌گل بترتیب 85/5 و 60/5 درجه سانتی‌گراد برآورد شد. زمان‌گرمایی زیر حد بهینه برای شروع جوانه‌زنی ارقام rgs003 و ساری‌گل به ترتیب 40/118 و 00/120 درجه سانتی‌گراد ساعت و زمان‌گرمایی مورد نیاز برای تکمیل جوانه‌زنی این ارقام در دماهای بیشتر ‌از حد ‌بهینه بترتیب 07/29 و 47/31 درجه سانتی‌گراد ساعت پیش‌بینی شد. هر دو رقم کلزا در دمای فراتر از 17/33 درجه سانتی‌گراد بازدارندگی گرمایی جوانه‌زنی نشان دادند. ضرایب برآورد شده در این آزمایش می‌توانند در مدل‌های شبیه‌سازی جوانه‌زنی سایر ارقام کلزا نیز استفاده شوند.