بررسی اثر شرایط انبارداری بر شاخص های جوانه زنی و ضرایب حیات بذر عدس (lens culinaris) و نخود (cicer arientinum )

به منظور بررسی اثر دما، محتوی رطوبت بذر و زمان بر روی زوال بذر عدس (lens culinaris) و نخود (cicer arientinum )؛ همچنین کمی سازی این اثر و تعیین ضرایب حیات، آزمایشی به صورت فاکتوریل شامل دما در چهار سطح (5، 19، 33 و 47 درجه سانتی‌گراد)، محتوی رطوبت بذر در سه سطح (5، 12 و 19 درصد) و زمان در شش سطح (یک، دو، سه، چهار، پنج و شش ماه) در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. بعد از هر بار نمونه گیری در پایان هر ماه انبارداری، آزمون جوانه زنی استاندارد و تست هدایت الکتریکی مواد نشت یافته از بذر انجام گرفت. اثر سه‌گانه دما، محتوی رطوبت و زمان بر روی شاخص های درصد جوانه زنی کل و سرعت جوانه زنی در سطح پنج درصد معنی دار بود. کمترین سطح زوال در دمای 5 درجه سانتی گراد با محتوی رطوبت 5 درصد بود که برای عدس بعد از یک ماه جوانه زنی از 98 به 92درصد و برای نخود از 99 به 98 درصد کاهش یافت. با گذشت زمان هدایت الکتریکی افزایش یافت و در دماهای بالا این افزایش بیشتر بود. v= ki p /10ke – cw log10 m – ch t – cq t معادله قابلیت حیات بذر میباشد که در آنch ,ke ،cw وcq ضرایب ثابت معادله به ترتیب برای عدس 4.2919، 1.4928، 0.0244 و 0.00017 و نخود 8.5067، 4.5238، 0.0486 و 0.00028 محاسبه گردید. به طور کلی میتوان گفت که با افزایش دما و رطوبت بذر در مدت انبارداری، درصد زنده مانی بذر کاهش می یابد و سرعت کاهش زنده مانی بذرها در دماها و رطوبت های بالاتر، بیشتر است.

Effect of storage condition on seed germination and viability constant value of lentil (Lens culinaris) and chickpea (Cicer arientinum)

Effect of storage temperature, seed moisture content and storage duration was studied in a factorial experiment with 3 factors include temperature(5, 19 and 33˚C), moisture content(5, 12 and 19%) and time (1, 2, 3, 4, 5 and 6 month) in completely randomized design. After sampling at the end of each month, standard germination test and electrical conductivity test were done. The results showed that interaction of time, temperature and moisture content were significantly affected the percent germination, germination rate and electrical conductivity of seed exudates. Lowest deterioration level was in 5% moisture content and 5˚C after one month of storage which percent germination was reduced from 98% to 92% in lentil and from 99% to 98% in chickpea. With time spending electrical conductivity was reduced. V= Ki p /10KE – CW log10 m – CH t – CQ t is seed viability equation and KE, CW, CH and CQ are viability constant which were calculated with data from six month storage of seeds and their value for lentil and chickpea were 4.2919, 1.4928, 0.0244 and 0.00017 and 8.5067, 4.5238, 0.0486 and 0.00028 accordingly.