بررسی تاثیر سطوح کودی نیتروژن و گوگرد بر ویژگی‌های کمّی و کیفی دانۀ کرچک (Ricinus Communis L.)

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف کودی نیتروژن و گوگرد بر خصوصیات کمّی و کیفی دانه‌ی کرچک، آزمایشی در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشکده‌ی کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان در سال 1394 انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل کود نیتروژن در چهار سطح صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار و گوگرد در پنج سطح صفر، 20، 40، 60 و 80 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد که کاربرد سطوح بالای کود نیتروژن (100 و 150 کیلوگرم در هکتار) منجر به تولید بیشترین مقادیر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد و عملکرد روغن بذر و مقدار مناسب درصد پروتئین خام بذر در کرچک می‌شود. در مقابل، کاربرد 40 کیلوگرم گوگرد در هکتار برای رسیدن به حداکثر مقادیر در عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد و عملکرد روغن بذر کافی بود. کاربرد کود گوگرد تاثیر معنی‌داری روی میزان پروتئین خام بذور نداشت. بیشترین کارائی زراعی نیتروژن و گوگرد به ترتیب با کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن و 40 کیلوگرم گوگرد در هکتار بدست آمد. در بررسی اثرات متقابل کودی نیز کاربرد 150 کیلوگرم کود نیتروژن به همراه 60 کیلوگرم گوگرد در هکتار منجر به تولید بیشترین عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و عملکرد روغن بذور کرچک شد. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که حضور توام عناصر نیتروژن و گوگرد در محیط اطراف ریشه‌ی کرچک می‌تواند موجب افزایش سطح برگ، فتوسنتز و وزن خشک در طول فصل رشد، عملکرد دانه و روغن آن در انتهای فصل رشد شود.

Investigation of nitrogen and sulphur effects on quantitative and qualitative characteristics of castor bean seed (Ricinus communis L.)

In order to study effects of various levels of nitrogen and sulphur fertilizers on quantitative and qualitative characteristics of castor bean (Ricinus communis L.), an experiment was done in 2015 at reaearch farm, agricultural faculty of Azarbaijan Shahid Madani University, TabrizIran. Experiment was conducted as a factorial based on randomized complete block design with three replications. Treatments were 4 levels of nitrogen (0, 50, 100 and 150 kg ha1) and 5 levels of sulphur (0, 20, 40, 60 and 80 kg ha1). Results indicated that maximum biological and seed yield, seed oil percentage and yield and appropriate percentage of seed crude protein obtained from applying 100 and 150 kg nitrogen per hectare. In contrast, application of 40 kg sulphur ha1 was enough to reach maximum amounts in seed yield, HI, seed oil percentage and oil yield. Application of sulphur fertilizer had not significantly effect on seed crude protein. Maximum agronomic efficiency of nitrogen and sulphur was achieved when nitrogen and sulphur were applied at a rate of 150 and 40 kg ha1, respectively. Interaction effects of nitrogen and sulphur showed that applying 150 kg nitrogen by 60 kg sulphur ha1 resulted in the highest biological yield, seed and seed oil yield in castor bean. The overall conclusion of this experiment showed that presence of nitrogen and sulphur around the castor bean roots can cause an incease in leaf area, photosynthesis and biomass during the growing season, seed and oil yield at the end of the growing season.