تاثیر نانو محرک‌ها بر تولید و بیان ژن‌های دخیل در زیست‌ساخت آلکالوئیدها در دروایۀ شقایق شرقیPapaver Orientale L.

کشت بافت منبع بالقوه‌ای در جهت تولید متابولیت‌های ثانویه است. محرک (الیسیتور)ها نقش مهمی در القای سامانۀ دفاعی گیاهان و تولید متابولیت‌های ثانویه ایفا می‌کنند. الکالوئیدها گروهی از متابولیت‌های ثانویه و با ارزش اقتصادی هستند که استفاده از آن‌ها توسط انسان به عصر باستان باز می‌گردد. بسیاری از گونه‌های papaver توانایی تولید آلکالوئیدهایی مانند پاپاورین، نوسکاپین، مورفین و کدئین را دارند. در این پژوهش تغییرپذیری بیان ژن‌های دخیل در زیست‌ساخت (بیوسنتز) این آلکالوئیدها در کشت دروایۀ (سوسپانسیون) یاخته‌ای papaver orientale در فاصله‌های زمانی24 و 48 ساعت پس از اعمال محرک‌های نانو نقره و نانو دی‌اکسید تیتانیوم با qrtpcr بررسی شد. نتایج بیانگر افزایش بیان dbox، sdr، cor و codm 24 و 48 ساعت پس از تیمار با نانو نقره بود درحالی‌که کاهش بیان salat و t6odm  در 24 ساعت آغازین مشاهده شد. نانو دی‌اکسید تیتانیوم پس از 48 ساعت منجر به افزایش بیان dbox، cor و codm شد. ولی افزایش بیان sdr، salat و t6odm  تنها پس از 24 ساعت مشاهده شد. بنا بر نتایج به‌دست‌آمده از hplc نانو نقره به‌صورت بسیار موثرتر از نانو دی‌اکسید تیتانیوم پاپاورین، نوسکاپسین و مورفین را به ترتیب 19، 1/88 و 3/12 برابر پس از 48 ساعت در مقایسه با شاهد افزایش داد. بنابراین می‌توان از کشت دروایۀ یاخته‌ای شقایق شرقی به‌عنوان منبعی برای تولید آلکالوئیدهای مهمی مانند مورفین و نوسکاپین استفاده کرد.