تعیین الگوی بهینه کشت محصولات عمده زراعی استان خراسان رضوی بر اساس مزیت نسبی تولید

امروزه تولید محصولات مقرون به صرفه همواره از دغدغه های کشاورزان و مسئولان میباشد. بـراین اساس، لازم به نظر میرسد تـا بتـوان در سیاسـتگـذاری هـای کشـت افـزون بـر هـدف هـای سیاستگذاران، نیازمندیها و هدف های کشاورزان در کنار یکـدیگر در نظـر گرفتـه شـود. بـر ایـن اساس، در این مطالعه الگوی بهینه کشت محصولات منتخب زراعی استان خراسان رضوی بر اساس مزیت نسبی و با استفاده از روش برنامه ریزی خطی فازی چند هدفه تعیـین شـد و در کنـار هـدف کشت محصولات دارای مزیت نسبی، هدف هایی نظیر بیشترین سـود بـرای کشـاورز نیـز در نظـرگرفته شده است. در این مطالعه داده های مـورد نیـاز در تعیـین مزیـت نسـبی از داده هـای وزارتبازرگانی و سایت سازمان خواروبار جهانی(fao)تهیه گردید، همچنین، داده های مربوط به الگوی کشت از 420پرسشنامه که به صورت تصادفی از بین کشاورزان استان خراسان رضـوی در جهـادکشاورزی در سال 1391تکمیل شده استفاده شد. نتایج مطالعه نشـان داد کـه محصـولات زراعـی عدس آبی، لوبیا قرمز آبی و ذرت دانه ای آبی به دلیل نداشتن مزیت نسبی از الگوی کشت حـذف ومحصولات زراعی گندم دیم و آبی، جو آبی، پنبه آبی، جو دیم، نخود دیم، شلتوک ، نخود آبی، عدس دیم و آفتابگردان آبی به دلیل پایین بودن رتبه مزیت نسبی با کمترین سطح زیر کشـت در الگـوقرار گرفتند و محصولات زراعی چغندرقند، گوجه فرنگی آبی، هندوانه آبی، سیبزمینـی آبـی، کلـزاآبی، خیار آبی، پیاز آبی و هندوانه دیم دارای افزایش در سطح زیر کشت نسبت به الگـوی موجـودشده اند. بنابراین، بر اساس نتایج میتوان پیشنهاد کرد که در تخصیص بهینه منـابع کمیـاب بـویژه آب در تولید محصولات زراعی، افزون بر در نظر گرفتن هدف های سنتی در الگوهای کشت مرسوم،باید هدف مزیت نسبی را نیز که منجر به تولید محصولات بر اساس نیاز بازار و در نتیجه، افزایش درآمد کشاورزان خواهد شد را نیز در نظر گرفت.