اثر بهبود زیرساخت‌های حمل و نقل بر وضعیت رقابتی تولید پسته در ایران

در ایران مشکلات متعدد در مراحل گوناگون بازاررسانی پسته نظیر شیوه و مدت زمان حمل و نقل پسته به بازار افزون بر تاثیر بر قیمت نهایی پسته، در کاهش کیفیت محصول نیز موثر بوده است. از آن‌جا که بهبود زیرساخت های حمل و نقل موجب کاهش هزینه و مدت زمان حمل می‌گردد، در این مطالعه بر مبنای داده‌های سال 1389 سعی شده با استفاده از مدل تعادل فضایی، که هدف آن بیشینه سازی رفاه اجتماعی است، اثر کاهش هزینه های حمل به عنوان شاخصی از بهبود زیرساخت های حمل و نقل، بر وضعیت تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان پسته ایران بررسی شود. نتایج نشان دادند با بهبود زیرساخت های حمل و نقل، مقدار تولید و صادرات پسته کاهش و مصرف داخلی افزایش خواهد یافت. این مسئله اثرهای متفاوتی بر رفاه تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در استان‌های گوناگون خواهد داشت، اما روی هم رفته، رفاه تولیدکنندگان حدود 272 میلیون ریال کاهش و رفاه مصرف کنندگان و رفاه کل به ترتیب حدود 2754 و 2482 میلیون ریال افزایش می یابد. هم‎چنین، عملی شدن این سناریو موجب بهبود وضعیت رقابتی مناطق عمده تولید پسته نظیر خراسان‌رضوی و یزد نسبت به سایر مناطق خواهد شد.