آثار اصلاح یارانه ی غذا بر تولید و سهم عوامل تولید در ایران: کاربرد مدل تعادل عمومی قابل محاسبه

پرداخت یارانه‌ها یکی از سیاست های حمایتی دولت از بخش های اجتماعی و اقتصادی می‌باشد و یکی از اهداف اجتماعی برقراری یارانه، حمایت از اقشار محروم، کاهش فاصله ی طبقاتی و افزایش رفاه عمومی است. بخش اصلی یارانه ی غذا در ایران به صورت همگانی بوده و باعث افزایش هزینه های دولت شده است. در این مطالعه، آثار اصلاح یارانه ی غذا در حالت های گوناگون بر تولید و سهم عوامل با بکارگیری مدل تعادل عمومی قابل محاسبه بر پایه ی ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1380 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان داد به استثنای سیاست پرداخت نقدی که باعث افزایش تولید کالاهای غیرکشاورزی می شود، سایر سیاست ها منجر به کاهش تولید همه ی کالاهای مورد بررسی می شود. تمامی سیاست ها درآمد نیروی کار را کاهش داده که این مسیله ناشی از کاهش تولید در بخش های گوناگون و در نتیجه کاهش تقاضای نیروی کار می باشد، اما در مورد سرمایه، سیاست های حذف و هدفمندی کالایی یارانه ی غذا در ایران درآمد سرمایه را کاهش داده و سیاست های پرداخت نقدی یارانه ی غذا به شکل هدفمند و غیر هدفمند منجر به افزایش درآمد این عامل تولید می شود. لذا، سیاست های هدفمندی یارانه ی غذا به دلیل این که کم ترین پیامد منفی بر تولید را داشته و از سوی دیگر، باعث حمایت از اقشار نیازمند جامعه و کاهش مخارج دولت می گردد، پیشنهاد شده است.