عوامل موثر بر ریسک تولید انار با رویکردی به فقر (مطالعه‌ی موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان شهرضا)

فقر یک ویژگی مهم اقتصادی- اجتماعی اثرگذار بر فعالیت‌های اقتصادی کشاورزان روستایی است و از آنجایی که ویژگی‌های اقتصادی- اجتماعی بر رفتار ریسک‌گریزی کشاورزان موثر است؛ بررسی ریسک با رویکرد فقر اهمیت به سزایی دارد. در مطالعه ی حاضر میزان ریسک نهاده‌های تولیدی محصول انار، با استفاده از روش تخمین حداکثر راستنمایی(mle) و برآورد تابع تولید تصادفی تعمیم‌یافته‌ی محصول در روستاهای بخش مرکزی شهرستان شهرضا تحلیل گردید. وضعیت فقر کشاورزان مورد مطالعه، توسط شاخص فقر در سه گروه ریسک‌گریزی کم، متوسط و زیاد بررسی گردید. سپس براساس کشش نهاده‌ای تابع تولید، پارامتر ریسک‌گریزی محاسبه و تاثیر ویژگی‌های اقتصادی- اجتماعی انارکاران بر آن مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، فاصله ی درآمدی کشاورزان از خط فقر مطلق به عنوان طبقه ی فقری آنها در نظر گرفته شد و به عنوان متغیر کیفی موثر بر پارامتر ریسک‌گریزی منظور گردید. کشاورزان مورد مطالعه از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای دو ‌مرحله‌ای از انار‌کاران روستاهای بخش مرکزی شهرستان شهرضا انتخاب گردیدند. نتایج حاصل از تخمین نشان داد که نهاده‌های سطح زیرکشت و کودهای شیمیایی دارای تاثیر مثبت بر ریسک تولید انار هستند و میزان آب مصرفی، کود دامی و نیروی کار نیز دارای اثرگذاری منفی بر ریسک تولید آن می‌باشند. علاوه بر این فقر، عامل فزاینده و تعداد افراد خانواده و سطح زیرکشت عامل کاهنده ی پارامتر ریسک‌گریزی کشاورزان شناخته شدند. در نهایت پیشنهاد گردید که با هدف مدیریت ریسک بهره‌برداران، سیاست‌های تامین نهاده‌های کود فسفات و نیترات در زمان مناسب، گسترش بیمه ی محصول و کاهش فقر اعمال شود.طبقه بندی jel : d81 .