برآورد شبه ‌پارامتریک تابع تولید کشاورزی مبتنی بر مدل سازی پویایی های بهره‌وری (مطالعه موردی: برآورد تابع عملکرد گوجه فرنگی استان های منتخب ایران)

مساله ی انتخاب و مشکلات ناشی شوک‌های بهره‌وری مشاهده نشده در کنار مساله ی همزمانی که از ارتباط میان بهره‌وری و تقاضای نهاده‌ها به هنگام تعیین سطح بهینه ی نهاده‌ها توسط بنگاه‌ها ناشی می‌شود، می‌توانند تاثیر قابل‌توجهی بر برآورد ضرایب متغیرهای توضیحی تابع تولید داشته باشند. وجود این دو مساله باعث می‌شود که برآوردگرهای سنتی از قبیل حداقل مربعات معمولی، نتایج تورش‌داری در مورد ضرایب متغیرهای تابع تولید ارایه کنند. در این پژوهش، ضمن پیشنهاد برآوردگر شبه‌پارامتریک سه مرحله‌ای اولی و پاکس(1996) به منظور کنترل تورش ناشی از دو مساله ی انتخاب و همزمانی، از این روش برای برآورد تابع عملکرد گوجه‌فرنگی، براساس داده‌های 14 استان ایران در طول سال های زراعی 1378-1379 تا 1386-1387 استفاده می‌شود. نتایج روش شبه‌پارامتریک(برخلاف روش‌های سنتی) رابطه ی مثبت میان سرمایه ی فیزیکی، نیروی کار، مقدار آب، بذر، سم و کود مصرفی با تولید را نشان می‌دهد که در این میان، ضرایب نیروی‌کار، مقدار آب، بذر و سم مصرفی از معنی‌داری لازم برخوردارند. از سوی دیگر، نتایج مدل‌های مختلف در مورد ضرایب برآورد شده برای نیروی‌کار و سرمایه فیزیکی با دلالت‌های اصلی روش اولی و پاکس(1996) همخوانی دارند و نشان می‌دهند که در روش‌های سنتی(برخلاف روش شبه‌پارمتریک)، نیروی‌کار با تورش به سمت بالا و سرمایه فیزیکی با تورش به سمت پایین برآورد شده‌است. بنابراین برای اینکه برآورد های بدون تورشی از ضرایب عوامل تولید به دست آید، لازم است در برآورد تابع تولید، پویایی های بهره‌وری، مورد توجه ویژه قرار گیرند. به علاوه لازم است درخصوص صنعتی شدن تولید گوجه فرنگی و استفاده ی بیشتر از ماشین آلات کشاورزی، تصمیمات سیاستی و مشوق های مالیاتی، تدوین و اجرا شوند تا سرمایه فیزیکی در تولید گوجه‌فرنگی در ایران، جایگاه مناسب خود را به دست آورد و کشاورزی مکانیزه، جایگزین کشاورزی سنتی شود.طبقه بندی jel : c14، d24، c23,c19