شناسایی عوامل اثرگذار بر رشد اقتصادی کشورهای توسعه‌یافته: کاربرد الگوی پانل توبیت و پانل توبیت فضایی

مقدمه و هدف: نا اطمینانی در نظریه‌های رشد اقتصادی و معیارهای جایگزین متعدد برای مولفه‌های اثرگذار بر رشد اقتصادی و عدم تصریح مناسب ترین الگوی اقتصادسنجی جهت بررسی متغیرهای اثرگذار بر رشد اقتصادی باعث شده است تا ارائه الگوهای جدید رگرسیونی برای شناسایی دقیق‌تر عوامل موثر بر رشد اقتصادی موردتوجه محققین اقتصاد قرار گیرد. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل موثر بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه‌یافته صورت گرفت.مواد و روش ها: در این مطالعه نوع ارتباطات فضایی 21 کشور منتخب توسعه یافته طی دوره 2013-2005 با استفاده از الگوهای پانل توبیت و پانل توبیت فضایی صورت گرفته است.یافته ها: ارزیابی میان الگوهای مورداستفاده در این تحقیق نشان داد که الگوی پانل توبیت فضایی با خطای فضایی نتایج مطلوب‌تری را ارائه می دهد. نتایج نشان داد جمعیت، مخارج تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و امید به زندگی اثر مثبت و معنی دار بر رشد اقتصادی دارند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به برتری نتایج بدست آمده از الگوی پانل توبیت فضایی در مقایسه با الگوی پانل توبیت پیشنهاد می شود در مطالعات آتی راجع به رشد اقتصادی کشورهای دارای مجاورت مکانی، الگوهای فضایی در کنار الگوهای رقیب مورداستفاده قرار گیرد تا نتایج مطلوب‌تری حاصل شود.

identify factors affecting on the economic growth of developed countries: application of panel tobit and spatial panel tobit models

introduction: because of the uncertainty in economic growth theory and various alternative criteria for influencing factors on economic growth, as well as the lack of specification of the most appropriate econometrics model to investigate the influencing variables on economic growth, economic researchers have introduced new regression models to more accurately identify factors influencing economic growth.materials and methods: the current study aims to identify the factors affecting economic growth and the spatial correlation in 21 selected developed countries during 2005-2013 using panel tobit and spatial panel tobit models.findings: the evaluation of used econometrics models showed that the spatial panel tobit-spatial error model presented more appropriate results. results showed that population, research and development expenditures, foreign direct investment, and life expectancy had a positive and significant effect on economic growth.conclusion: due to the superiority of the results obtained from the spatial tobit panel model compared to the tobit panel model, it is suggested to use the spatial econometric models along with traditional techniques in future studies regarding the economic growth of neighbouring countries to achieve more reliable results.