برآورد ارزش اقتصادی آب جهت مصارف شهری و کشاورزی: مطالعه موردی سد کوثر

مقدمه و هدف: سد کوثر یکی از سدهای واقع‌شده در حوضه آبریز زهره-جراحی است که حجم آب ذخیره شده در آن به دلیل تغییر شرایط آب و هوایی، کاهش حجم ورودی آب ناشی از بارندگی، افزایش تبخیر، افزایش حجم برداشت جهت تآمین تقاضای فزاینده ناشی از رشد جمعیت روند کاهشی داشته و این مساله نگرانی هایی را در جهت پاسخ به تقاضای آب در این حوضه ایجاد کرده است. بنابراین سناریو کاهش منابع آب در دسترس در این حوضه چالشی بسیار جدی پیش روی سیاست گذاران است و این مسئله خود تاکیدی بر لزوم مدیریت پایدار این منبع حیاتی دارد. اصلاح نظام قیمت گذاری آب با رویکرد ارتقاء ارزش آب و پوشش هزینه های آن می تواند موجب تخصیص بهتر آب و بهینه شدن رفتار بهره برداران آب شود.مواد و روش ها: ازاین‌رو، در پژوهش حاضر به محاسبه ارزش اقتصادی آب در مصارف مختلف کشاورزی و شهری پرداخته شد. اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق از طریق شرکت سهامی آب منطقه ای استان کهگیلویه و بویر احمد در سال 1393 جمع آوری شده است. هزینه کامل آب با در نظر گرفتن هزینه کامل تامین ، فرصت و هزینه خارجی آب محاسبه شد. برای محاسبه ارزش آب در بخش‌های شهری و کشاورزی، از تکنیک برنامه‌ریزی ریاضی با هدف حداکثر کردن سود کل مصرف آب مصرف‌کنندگان شهری و کشاورزی (با استفاده از نرم‌افزار gams) استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که ارزش سایه ای آب هر متر مکعب جهت مصارف کشاورزی و شهری به ترتیب 5411 و 9643 ریال بوده که می تواند به نوعی سقف قیمت آب نیز تعیین گردد. از اینرو، قیمت آب کشاورزی هر متر مکعب بایستی از 1279 ریال (کف قیمت) بیشتر و از 5411 ریال (سقف قیمت) کمتر تعیین شود که هم برای عرضه کننده آب منفعت به همراه داشته باشد و هم بیش از حداکثر تمایل به پرداخت مصرف کنندگان نباشد.بحث و نتیجه گیری: نتایج برای مصارف شهری نشان داد که قیمت هر متر مکعب آب شهری بایستی بالاتر از 2513 ریال جهت پوشش هزینه های کامل تامین آب و پایین تر از 9643 ریال به عنوان ارزش اقتصادی مصرف کنندگان شهری تعیین گردد.

estimation of the economic value of water for urban and agricultural use: a case study for kowsar dam

introduction: kowsar dam is one of the dams located in zohra-jarahi basin where the volume of water stored has downward trend, due to climate change, decreasing the volume of rainwater inflow, increasing evaporation, increasing harvest volume to meet the increasing demand due to population growth. decreasing water availability at the basin made a concern about responding to water demand in the future. therefore, the depletion scenario of available water resources in this basin is a very serious challenge for policymakers and this emphasizes the need for sustainable management of this vital resource. modifying the water pricing system with an approach to improve the water value and to cover its costs can lead to better water allocation and optimize the behavior of water consumers.materials and methods: the information required in this study was collected through regional water organization of kogiluyeh and boyerahmad province in 2014. the full water cost was calculated by considering the full supply, opportunity and externality cost. to calculate the value of water in urban and agricultural sectors, mathematical planning technique was used with the aim of maximizing the total benefits of water consumption of urban and agricultural users (using gams software).findings: the results show that the shadow value of water per cubic meter for agricultural and urban use was 5411 and 9643 rials, respectively, which could also be considered as a maximum water price. hence, the of agricultural water price per cubic meter should be higher than 1279 rials (minimum price) and lower than 5411 rials (maximum price), which will have beneficiary for water suppliers and no loss for water consumers.