بررسی پایداری مصرف آب در باغات مرکبات شهرستان گچساران

مقدمه و هدف: آب برای همه موجودات زنده ضروری است و جزء مهمی از فعالیت های بی شمار انسان است، بنابراین تلاش برای افزایش بهره وری آب کشاورزی نیاز به تاکید بر سرمایهگذاری در استفاده بهینه از منابع آبی برای دستیابی به توسعه پایدار دارد. هدف این پژوهش، بررسی تفاوت های روستاهای گچساران از منظر توسعه پایدار با استفاده از مجموعه ای از شاخص ها و مقایسه روش های مختلف اندازه گیری و طبقه بندی با استفاده از شاخص های ترکیبی است. مواد و روش ها: جامعه آماری پژوهش حاضر 300 نفر از مرکبات کاران شهرستان گچساران بودند که 169 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار spss انجام شد. یافته ها: براساس سطح بندی، روستاهای امامزاده جعفر و تلخاب شیرین در رتبه های نخست و دوم پایداری قرار گرفتند. هم چنین، مقایسه پایداری مصرف آب با دو روش موریس و مک گراناهان در باغات مرکبات گچساران نشان می دهد که مصرف آب در این باغات در همه ابعاد، اجتماعی ، اقتصادی و زیست محیطی در حالت نیمه پایدار هستند، اما در بعد اجتماعی وضعیت مطلوب تر از زیست محیطی و اقتصادی می باشد. بحث و نتیجه گیری: مقایسه پایداری مصرف آب با دو روش موریس و مک گراناهان در باغات مرکبات گچساران نشان می دهد که مقدار پایداری مصرف آب با روش موریس در دو روستای بیدزرد و ماهورباشت (با پایداری 0/6) بیش تر از پایداری مصرف آب این دو روستا در روش مک گراناهان (با پایدرای 0/5) است و مقدار پایداری مصرف آب با روش موریس در دو روستای کلاغ نشین و سربیشه (با پایدرای 0/5) بیش تر از پایداری مصرف آب این دو روستا در روش مک گراناهان (با پایدرای 0/4) می باشد. با توجه به یافته های پژوهش پیشنهاد می شود که دولت برای جلوگیری از استفاده زیاد از آب های زیرزمینی از حفر چاه برای هر باغ جلوگیری کند و چاهها به صورت تعاونی استفاده شود.

investigation of water consumption sustainability in citrus gardens of gachsaran county

introduction: water is essential for all living creatures and is an important component of countless human activities. so efforts to enhance agricultural water productivity need to emphasis investments in it is optimal use of water resources to achieve sustainable development. the purpose of this study, investigate the differences between the villages of gachsaran from the perspective of sustainable development by using a collection of indicators and to compare different methods of measurement and classification using indices combined. materials and methods: the statistical society of current study was also of 300 the owners of citrus gardens in gachsaran county which 169 people were selected as sample by simple random sampling. the analysis of data was performed by spss software. findings: the results showed that the villages of imamzadeh-jaafar and talkhab-shirin were placed in the first and second ranks of sustainability. also, comparison of the sustainability of water consumption with the two methods of morris and mcgranahan in gachsaran citrus orchards. that water consumption in these gardens is semi-sustainable in all dimensions of social, economic and environmental. conclusion: comparing of water consumption sustainability with morris and mac granahan methods in gachsaran citrus orchards showed that the level of water consumption sustainability with morris method in the two villages of bidzard and mahur-basht (0.6) is higher than the water consumption sustainability of these two villages with mac granahan method. (0.5) and the amount of sustainability of water consumption by morris method in two villages of kalaghneshin and sarbisheh (0.5) is higher than the sustainability of water consumption of these two villages by mac granahan method (0.4). according to the findings of the research, it is suggested that the government should prevent the digging of wells for each garden and that the wells should be used cooperatively in order to prevent excessive use of underground water.