ارزیابی وضعیت توسعه پایدار کشاورزی در استان یزد با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره

مقدمه و هدف: ارزیابی پایداری کشاورزی به عنوان مهمترین ابزار در فرایند برنامه ریزی بمنظور دستیابی به توسعه پایدار مطرح است. در این راستا هدف این مطالعه ارزیابی وضعیت توسعه پایدار کشاورزی استان یزد در بازه زمانی 1380-1397 می باشد. مواد و روشها: در این مطالعه وزندهی شاخص های پایداری با استفاده از روش آنتروپی انجام شده است و روش تصمیم گیری چندمعیاره تاپسیس جهت ارزیابی پایداری استفاده شده است. یافته ها: نتایج مطالعه نشان میدهد که در فاصله زمانی 1380-1397 در بعد زیست محیطی شاخص های مصرف سموم شیمیایی و حفاظت از منابع طبیعی، در بعد اجتماعی، حمل و نقل، ارتباطات تلفنی و نرخ رشد طبیعی جمعیت و در بعد اقتصادی، کارایی تولید گوشت قرمز و درآمد غیر کشاورزی نقش مهمی در توسعه پایدار کشاورزی استان یزد داشته اند. نتایج حاصل از رتبه بندی پایداری در سال های گوناگون حاکی از کاهش روند توسعه پایدار در ابعاد اقتصادی و اجتماعی، به ویژه در سال های اخیر است. اما در بعد زیست محیطی توسعه آشکاری در بخش کشاورزی مشاهده می شود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج پیشنهاد می شود توسعه امکانات زیربنایی نظیر راه های ارتباطی مناسب و آسفالته، ارتباطات تلفنی، دسترسی به خدمات بهداشتی و برق در نواحی روستایی مورد توجه بیشتری قرار گیرد. همچنین، در بعد اقتصادی توصیه میشود جهت افزایش کارایی نهاده های کشاورزی در تولید محصولات کشاورزی سرمایه گذاری بیشتری چه به صورت نقدی و چه به صورت افزایش آموزش کشاورزان صورت گیرد.

evaluation of agricultural sustainable development status in yazd province using the multi-criteria decision making method

introduction: evaluation of agricultural sustainability is the most important tool in planning process in order to achieving the sustainable development. in this regard, the purpose of this study is to evaluate the process of agricultural sustainable development in yazd province during the period of 2001-2018. materials and methods: in this study, the weighting of sustainability indicators has been done using the entropy method and topsis method was used for evaluation of sustainability. findings: the results of the study show that in the period between 2001-2018, in the environmental dimension, the consumption of pesticide and conservation of natural resources indicators, in the social dimension, transportation, telephone communications and natural growth rate of population, and in the economic dimension, the efficiency of red meat production and non-agricultural income have played an important role in the sustainable development of agriculture in yazd province. the results of sustainability ranking in different years show a reduction in the growth of sustainable development in economic and social dimensions, especially in recent years. but, in the environmental dimension, an obvious development is observed in the agricultural sector. conclusion: according to the results, it is suggested that more attention is given to the development of infrastructure facilities such as appropriate and asphalted communication roads, telephone communications, and access to health and electricity services in rural areas. also in the economic dimension, in order to increase the efficiency of agricultural inputs in the production of agricultural products, it is recommended that more investment be made, both in cash and in the form of increasing the training of the farmers.