عوامل موثر بر نوع قرارداد فروش محصولات کشاورزی (مطالعه موردی: محصول پنبه شهرستان گنبد کاووس)

هدف از پژوهش حاضر عوامل موثر بر نوع قرارداد فروش انتخابی محصول پنبه از سوی کشاورزان شهرستان گنبدکاووس در استان گلستان می‌باشد. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده تعداد 200 کشاورز پنبه‌کار انتخاب شده و داده‌های مقطعی با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه حضوری جمع‌آوری شد. برای بررسی هدف مذکور از مدل رگرسیون لاجیت چندگانه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که قراردادهای رایج فروش محصول پنبه توسط کشاورزان شامل قراردادهای نقد، امانی و سلف بود. 42 درصد از کشاورزان محصول خود را به صورت نقدی، 36 درصد به صورت قرارداد امانی و 22 درصد به صورت قرارداد سلف به فروش رسانده‌اند. نتایج برآورد مدل لاجیت چندگانه نشان داد که متغیرهای عوامل بازاررسانی، شاخص درک ریسک بازار پنبه و شاخص ریسک گریزی بر انتخاب نوع قراردادهای امانی و سلف نسبت به قرارداد نقدی اثرگذاری مثبت و معنی‌دار و متغیرهای سطح تحصیلات کشاورزان، تجربه کار کشاورزی، نحوه مالکیت مزرعه، سطح زیرکشت پنبه، درآمد غیرمزرعه‌ای و پس انداز احتیاطی اثرگذاری منفی و معنی‌دار دارند.

Factors affecting the types of sales contracts of agricultural products(Case Study: Cotton product in the city of Gonbad-e Kavus)

The aim of study was to investigate the factors influencing the choice of the type of contract of sale of cotton by farmers in the city of Gonbade Kavus in Golestan province. The sample of 200 farmers was randomly selected for the study and crosssectional data were collected using the questionnaires and interviews. To achieve the abovementioned purposes, the multinomial logistic regression is used. The results of this study showed that in the crosssectional 20142015, common contracts for sales of the cotton product were including Cash, Amani, and Forward contracts. Also, 42%, 36% and 22% of cotton farmers sold their cotton by Cash, Amani, and Forward contracts respectively. Also the results of the multinomial logistic regression showed that marketing agents, the risk perception cotton market index, and risk aversion index variables have a significant positive effect on the choice of the type of Amani and Forward contracts than cash contract and on the other hand education level, work experience in agriculture, farm ownership, cotton acreage, nonfarm income, and precautionary savings variables have a significant negative.