بررسی آثار تغییرات اقلیمی بر تولیدات زراعی و رفاه در ناحیه زراعی-اکولوژیکی ساحلی خزر

مقدمه و هدف: تغییرات اقلیمی یکی از بزرگ ترین چالش های پیش روی بشریت در این قرن خواهد بود. از این میان، کشورهای در حال توسعه بیش‌تر در معرض خطر هستند، چرا که آن ها به طور عمده وابسته به بخش کشاورزی بوده که حساس ترین بخش به آب و هواست. هدف اصلی این پژوهش، بررسی آثار تغییرات اقلیمی بر تولیدات زراعی و رفاه در ناحیه زراعی اکولوژیکی ساحلی خزر ایران می باشد.مواد و روش‌ها: در این مقاله، ابتدا جهت بررسی دقیق تر آثار تغییرات اقلیمی، از پهنه بندی اقلیمی برای ناحیه مورد مطالعه استفاده شد که بر اساس آن، استان های مازندران، گیلان و گلستان در ناحیه زراعی اکولوژیکی ساحلی خزر قرار گرفتند. سپس برای گردآوری داده‌های مورد نیاز پژوهش، از داده‌های سری زمانی منتشرشده به وسیله سازمان های هواشناسی کشور، وزارت جهاد کشاورزی، گمرک و مرکز آمار ایران استفاده شد. برای برآورد آثار تغییر پارامترهای اقلیمی بر تولیدات کل زراعی و رفاه در ناحیه ساحلی خزر به ترتیب از رهیافت داده های پانل و مدل تعادل جزئی قیمت درون زا استفاده شد.یافته‌ها: بر اساس نتایج پژوهش، متغیرها در قالب لگاریتمی به صورت مقدار بارش، دما، سرعت باد، کود، سم، بذر، ماشین آلات و سطح زیرکشت در سطح 5 درصد بر تولیدات کل زراعی اثرگذار است. دما و سرعت باد اثر منفی بر تولیدات زراعی دارند به گونه‌ای که با افزایش دما و سرعت باد به مقدار یک درصد، تولیدات زراعی به ترتیب به مقدار 0.23 و 0.27 درصد کاهش می‌یابد. متغیرهای بارش، کود، سم، بذر، ماشین آلات و سطح زیرکشت، اثر مثبت بر تولیدات زراعی دارند به گونه‌ای که با افزایش این متغیرها به مقدار یک درصد، تولیدات زراعی به ترتیب به مقدار 0.17، 0.32، 0.10، 0.15، 0.13 و 0.22 درصد افزایش پیدا می‌کند. هم‌چنین، نتایج نشان دادند در تمام 14 سناریوی مورد بررسی، عملکرد بخش زراعت در ناحیه ساحلی خزر کاهش می‌یابد. در هر 14 سناریو، مازاد مصرف‌کننده کاهش و مازاد تولیدکننده افزایش می‌یابد. مازاد رفاه کل در سناریوهای 10 (wre650) و 11 (sresa1) افزایش و در بقیه‌ی سناریوها کاهش می‌یابد.بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش، بمنظور مقابله‌ی صحیح با تغییرات اقلیمی و افزایش عملکرد در واحد سطح محصولات زراعی، توصیه می شود از راههای مناسبی مانند استفاده بهینه از نهاده‌های تولیدی، کشت محصول در شرایط آب هوایی مناسب، توسعه فناوری‌های نوین و ... استفاده شود.

Investigating the effects of climate changes on agronomical production and welfare in the Caspian coastal plain agro ecological zone

Introduction:Climate change is one of the greatest challenges facing humanity in the current century. Among them, developing countries are more at risk, as they are mainly dependent on the agricultural sector, which is the most sensitive to water and weather. The present study aimed to explore the impact of climatic changes on agronomical productionand welfare in the Caspian coastal plain agroecological zone of Iran. Materials and Methods:In this research, the climatically regionalization for the study zone was first used to carefully study the effects of climate changes. Then Mazandaran, Guilan and Golestan provinces were studied as Caspian coastal plain agroecological zone. Then, time series data published by the Iranian Meteorological Organization, Ministry of Agriculture Jihad, Customs and Statistics Center of Iran were used to collect the required data. Panel data approach and endogenous partial price equilibrium model were used to estimate the effects of climatic changes on total crop production and welfare in the Caspian coastal plain agroecological zone of Iran. Findings:According to the results of the study, variables in log form such as Precipitation, temperature, wind speed, fertilizer, poison, seed, machinery and Area under cultivation at the 5% level affect the total agronomical production. Temperature and wind speed have a negative effect on agronomical production so that by increasing temperature and wind speed by one percent, agronomical production decreases by 0.23 and 0.27 percent, respectively. Precipitation, fertilizer, poison, seed, machinery and Area under cultivation variables had a positive effect on agronomical production so that by increasing these variables by one percent, agronomical production decreases by 0.17, 0.32, 0.10, 0.15, 0.13 and 0.22 percent, respectively. The results also showed that in all 14 scenarios studied, the performance of the agricultural sector in the Caspian coastal plain agroecological zone decreased. In all 14 scenarios, the consumer surplus decreases and the producer surplus increases. The total welfare surplus increased in scenarios 10 (WRE650) and 11 (SRESA1) and decreased in the rest of the scenarios. Conclusion:According to the results of the study, in order to cope properly with climate change and increase yield per unit area of ​​crops, it is recommended to use appropriate methods such as optimal use of productive inputs, crop cultivation in suitable weather conditions, development of new technologies, etc.