بررسی تغییرات بهره‌وری نهاده‌های تولید در زراعت سیب‌زمینی استانآذربایجان شرقی

بهره وری کل عوامل تولید برآیندی از تغییرات بهره وری نهاده ها بوده و داده هایی در مورد تغییرات بهره وری نهاده ها به تفکیک گزارش نمی کند، در نتیجه نمی توان کاهش یا افزایش آن را به همه نهاده ها تعمیم داد. چه بسا بهبود در شاخص کل در درون خود داده هایی در مورد کاهش بهره وری تعدادی از نهاده ها پنهان کرده باشد. برای تشخیص این موضوع رهیافت تحلیل کارایی چندوجهی ( mea ) توسعه داده شده است.در این پژوهش با استفاده از رهیافت تحلیل کارایی چندوجهی (mea) به بررسی تغییرات بهره‌وری نهاده‌های تولیدی در زراعت سیب‌زمینی استان آذربایجان شرقی پرداخته شده است. اطلاعات مورد استفاده از آمار منتشر شده وزارت جهاد کشاورزی به‌دست‌آمده و شامل 16 استان تولیدکننده عمده می‌باشد. نتایج پژوهش نشان داد که کارایی نهاده‌های تولیدی در سال زراعی 91-1390 نسبت به سال زراعی 90-1389 در همه نهاده‌ها کاهش داشته و بیش‌ترین کاهش در بهره‌وری مربوط به نهاده علف‌کش با 83.12 درصد می‌باشد. در خصوص تغییر کارایی و تغییر فنی بهترین وضعیت به ترتیب متعلق به نهاده‌های کود پتاسه و بذر بود. در مورد نهاده بذر نیز بهبود اندکی به میزان 0.12 درصد در کارایی فنی مشاهده گردید. نتایج تحلیل پوشی داده‌ها (dea)، یافته‌های الگوی mea را تائید کرده و کاهش در بهره‌وری کل عوامل تولید به میران 86.3 درصد را نشان داد.در نتیجه تغییرات در بهره وری کل عوامل تولید همواره منعکس کننده پویایی های اتفاقافتاده در بهره وری هر یک از نهاده ها نبوده و نیاز می باشد در کنار محاسبه بهره وری کل عوامل تولید به تغییرات بهره وری هر یک از نهاده ها در ارتباط با یکدیگر نیز توجه شود.

Study of Inputs Productivity Changes in Potato Cultivation

In the present study, using a nonradial Multidirectional Efficiency Analysis (MEA) approach, the productivity changes in potato production were investigated in East Azerbaijan province. The information was collected from published data by the Ministry of Agricultural Jihad included the 16 major potato producing provinces. The results showed the inputs productivity in East Azerbaijan province decreased significantly in all inputs in the 20112012 crop year compared to the 20102011 crop year. Regarding to efficiency change and technical change, the best situation was for potash fertilizer and seed, respectively. DEA results also confirmed the MEA outputs, so that DEA also showed a negative change in total factor productivity by 86.3% in potato cultivation in the East Azerbaijan province. According to the research findings, with the continuation of the observed trend over the coming years, potato cultivation in the East Azerbaijan province is at risk and it is necessary, simultaneously with management efforts, the changes in the productivity of productive inputs are being measured.