ارزش‌گذاری اقتصادی خدمات تفریحی منابع تفریحی-زیست‌محیطی؛ مطالعه موردی دهکده توریستی گنج‌نامه همدان

ارزش‌گذاری اقتصادی منابع زیست‌محیطی بویژه منابعی که افزون بر کارکرد‌های تفرجگاهی، ارزش باستانی و تاریخی دارند، همواره مورد توجه اقتصاددانان بوده است. ارزش‌گذاری اقتصادی برای خدمات و منابع غیر بازاری و محیط‌زیستی بمنظور شناسایی تمامی منابع موجود در یک جامعه، امری ضروری است. هدف از این مطالعه تعیین ارزش خدمات تفریحی (زیست‌محیطی و تاریخی) دهکده توریستی گنج‌نامه می‌باشد. روش نمونه‌گیری مطالعه، نمونه‌گیری تصادفی ساده بوده است. گرد‌آوری داده‌های مورد نیاز از راه تکمیل پرسش‌نامه و مصاحبه حضوری با 160 نفر از بازدیدکنندگان دهکده توریستی گنج‌نامه در سال 1393 انجام گرفت. بمنظور تعیین ارزش خدمات تفریحی از الگوی هزینه سفر انفرادی در چارچوب تابع تولید خانوار استفاده شد. نتایج نشان دادند که متغیر‌های مدت زمان صرف شده برای تفریح، مسافت و هزینه‌های سفر بر تولید تفریح موثر هستند و هزینه نهایی تفریح، با فرض وجود شرایط رقابتی، معادل 2876702 ریال در روز برای منطقه تفریحی مورد مطالعه تعیین شد. هم‌چنین، بر اساس یافته‌های پژوهش، تقاضای تفریح، رابطه منفی باقیمت سایه‌ای تفریح و رابطه مثبت با درآمد دارد. از سوی دیگر، تمایل به پرداخت هر بازدیدکننده، دارای ارتباطی مثبت و معنی‌دار باکیفیت محیط بازدید، سطح تحصیلات، سن و وضعیت تاهل فرد دارد. بنابراین، می‌توان با افزایش کیفیت محیط و ایجاد تسهیلات رفاهی بیش‌تر از راه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، ارزش زیست‌محیطی و تفریحی در دهکده توریستی گنج‌نامه را ارتقاء داد.