اثربخشی درمان شناختی رفتاری مذهبی در مقایسه با درمان شناختی رفتاری کلاسیک در افسردگی، خودپنداره و خداپنداره بیماران افسرده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مذهبی در مقایسه با درمان شناختی رفتاری کلاسیک در کاهش افسردگی و بهبود خودپنداره و خداپنداره در مبتلایان به افسردگی بود. روش: طرح پژوهش حاضر کاربندی تصادفی کنترل شده بود. در این پژوهش 30 نفر شرکت کردند. 15 نفر درمان شناختی رفتاری کلاسیک و 15 نفر درمان شناختی رفتاری مذهبی را بصورت فردی دریافت کردند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته بر اساس dsm (scid-i)، پرسشنامه های دینداری گالک و استارک، افسردگی بک و خودپنداره بک و خداپنداره لارنس بود که شرکت کنندگان در ابتدا و انتهای درمان به پرسشنامه‌ها پاسخ دادند. هر پروتکل شامل ده جلسه 50 دقیقه‌ای بود. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در نرم افزار22 -spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که درمان شناختی رفتاری مذهبی به صورت معناداری بیش از درمان شناختی رفتاری کلاسیک، موجب افزایش احساس حضور و مراقب خدا و کاهش تصور منفی از خدا می‌شود(p<0/001). همچنین یافته‌ها نشان داد هر دو درمان مذهبی و کلاسیک بطور معناداری موجب کاهش افسردگی و بهبود خودپنداره و مولفه‌های آن شدند، اما اثربخشی آنها با یکدیگر تفاوت معناداری نداشت. نتیجه گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش‌های استفاده از درمان شناختی رفتاری با رویکرد مذهبی و استفاده از مولفه ها و تکنیک های آن در کاهش افسردگی و بهبود خودپنداره و تصویر از خدای بیماران افسرده قابل توصیه است.

the effectiveness of religious cognitive behavioral therapy compared to classical cognitive behavioral therapy on depression, self-image and god-image of depressed patients

introduction: the purpose of present study was to investigate the effectiveness of religious cognitive behavioral therapy compared with classical cognitive behavioral therapy in reducing depression and improving of selfimage and godimage in patients with depression.method: the method of present study was a randomized trial with pretestposttest. in this study, 30 people participated. 15 people received classical cognitive behavioral therapy and 15 people received religious cognitive behavioral therapy individually. the data collection tool included a semistructured interview based on dsm (scidi), glock and stark’s religion inventory (1970), beck’s depression inventory (1996), beck’s selfconcept inventory (1978) and lawrence’s godimage inventory (1997), which participants at the beginning and end of treatment responded. each protocol included ten sessions. data were analyzed using covariance analysis in spss 22 software.results: the findings of the study showed that religious cognitive behavioral therapy significantly more than classical cognitive therapy increased godimage(p <0/001). the findings also showed that although two religious and classical treatments significantly reduced depression and improved selfimage and it’s components, their effectiveness did not differ significantly. conclusion: it is suggested that depression therapists use religious cognitivebehavioral therapy for religious patients to improve godimage in clients. in future studies, cognitive behavioral therapy with an islamic approach is strengthened in components and techniques to increase its effectiveness in reducing depression and improving selfimage.